|
Title
|
مضمون آفرینی و نمادپردازی از شطرنج در متون منظوم عرفانیشطرنج؛
|
|
Type of Research
|
Article
|
|
Keywords
|
عرفان؛ متون منظوم؛ مضمون آفرینی؛ نماد
|
|
Abstract
|
استفاده از مضامین متنوع، گوناگون و به تبع آن نمادپردازی، از جمله شیوههای شاعران و عارفان برای بیان مطالب و مافیالضمیر است. با توجه به تعدد آبشخورهای مضمونآفرینی که خود تحت تأثیر عوامل گوناگونی هستند، شاعران عارفی همچون سنایی، عطار، مولوی، سعدی، حافظ، عراقی، اوحدی و... برای پرورش هر چه بیشتر و انتقال اندیشههای عرفانی خود از همه امکانات زبانی و بیانی از جمله تأمّل برانگیزترین بازی؛ یعنی شطرنج – که در ارتباط مستقیم با حماسه و تداعی صحنههای رزم است و در ظاهر هیچ تناسبی با اندیشههای عرفانی ندارد- به بهترین شکل ممکن استفاده کردهاند. نوشتۀ حاضر بر آن است تا با بازخوانی دقیق آثار منظوم عرفانی، به تحلیل ابیاتی که اصطلاحات شطرنج در آن به کار رفته است، بپردازد. حاصل پژوهش حاکی از تسلط کامل برخی از شاعران عارف به خصوص مولوی به این بازی است؛ چراکه مهمترین مباحث عرفانی و اندیشههای شاعرانه را با دقایق و ظرایف شطرنج، به نحو احسن بیان کردهاند.
|
|
Researchers
|
nasser alizadeh khayyat (First Researcher)، (Second Researcher)
|