|
Title
|
مآخذشناسی برخی ازقصص وتمثیلات خمسه حکیم نظامی گنجوی
|
|
Type of Research
|
Article
|
|
Keywords
|
نظامی؛خمسه؛مآخذشناسی ؛داستان وتنثیلات
|
|
Abstract
|
زمینه و هدف: حکیم نظامیدنجوی، بزردترین داستانسرای ایران، در آفرینش شاهکار بیبدیل
ارتباط و تعامل فکری او با « خود وامدار آثار پیشینیان بوده است؛ چنانکه این اثر ارزنده حاصل
است؛ یکی » خیل کثیری از منابع شفاهی و کتبی و متون تاریخی و داستانی و افسانه و اسطوره
ی شاعر، کشف و شناسایی مآخذ » وسعت اندیشهها « و » دامنج مطالعاتی « از راههای دسترسی به
و سرچشمههای حکایات و تمثیلاتی است که به نظم کشیده است؛ این تحقیق بر آن است که
مآخذ و سرچشمههای حکایات نظامی را -حداقل در مخزنالاسرار- در حد توان و امکانات بدست
دهد و راه را برای مطالعات بعدی هموار کند.
روش مطالعه: پژوهشگران برخی از داستانهای خمسج نظامی را به روش توصیفی-تحلیلی مورد
بررسی قرار داده و با توجه به وجوه افتراق و اشتراک آنها به میزان بهرهمندی شاعر از متون
پیشین دست یافتهاند.
یافتهها: هر اثر ارزنده و کمنظیر بیشک حاصل ارتباط و تعامل فکری صاحب اثر با منابع پیشین
است که معانی را با الفاظی نو و جامهای زیبنده، خلاقانه و هنریتر ارائه میدهد. خمسج حکیم
نظامی که از این قائده مستثنی نیست، بسیاری از قصهها و حکایتهای متون پیشین را به سبک
و سیاق خود آراسته و با اندک دستکاری بنظم کشیده است.
کتاب « نتیجهگیری: میتوان به تأثیرپذیری مستقیم نظامی از برخی قصص و تمثیلات ازجمله
محاضرات « ،» روایتهای جاینی « ،» شرح اُودانه ورده « ،» بلوهر و بوذاسف « ،» نهجالبلاغه « ،» مقدس
تنبیه « ،» عقد العلی للموقف الاعلی « ،» مروجالذهب و معادن الجوهر « ،» الادباء و محاورات الشعراء
،» کلیات آثار پارسی خیام نیشابوری « ،» خواطر و نزهه النواظر ،» احیاءالعلوم « ،» دیوان انوری «
،» اخبارالنساء « ،» حیاتمردان نامی « و نیز تأثیرپذیری غیرمستقیم از » حدیقج الحقیقج «
و... » کشفالمحجوب « ،» طبقاتالصوفیه « ،» سیاستنامه « ،» الملل و النحل « ،» فردوسالحکمه «
بسیار چشمگیر و شایان توجه است. » حدیقج سنایی « اشاره کرد. تأثیرپذیری شاعر
|
|
Researchers
|
(First Researcher)، nasser alizadeh khayyat (Second Researcher)، (Third Researcher)
|