Title
|
تاثیر کاربرد انواع خاکپوش بر رشد و عملکرد عدس دیم (Lens Culinaris Medik) تحت شرایط آبیاری تکمیلی
|
Type of Research
|
Thesis
|
Keywords
|
تنش کم آبی، مالچ پلاستیکی، مالچ کاه و کلش، مالچ خاک اره، خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی
|
Abstract
|
عدس Lens Culinaris به دلیل دارا بودن میزان پروتئین بالا (حدود 24 -25 درصد) یکی از گیاهان مهم تیره بقولات محسوب می شود. این گیاه در طیف وسیعی از نظام های کشاورزی بصورت کشت مخلوط یا تک کشتی جهت بهره مندی از مزایای کشت آن مورد استفاده قرار می گیرد. این لگوم یکی از اجزای ضروری تنوع در سیستم های زراعی غلات محور در نظر گرفته می شود و از طریق تثبیت نیتروژن، حفظ رطوبت خاک و محدود کردن فرسایش، ویژگی های تغذیه ای خاک را جهت رسیدن به عملکرد بالا بهبود می بخشد (Saha 2009). طبق آمار فائو کشور ایران با 5234 کیلوگرم در هکتار و 135 هزار هکتار رتبه 39 و 8 را از نظر میزان تولید و سطح زیر کشت در جهان را دارد (FAO 2019). علاوه بر این، طبق آمارنامه کشاورزی برای محصولات زراعی در سال 1399، میزان سطح زیر کشت عدس در ایران 116132 هکتار می باشد که از این مقدار 4851 هکتار بصورت کشت آبی و 111281 هکتار بصورت کشت دیم گزارش شده است. بر این اساس میزان تولید به تفکیک کشت آبی و دیم 8065 و 46039 تن گزارش شده است. میزان عملکرد در واحد سطح نیز 16627 کیلوگرم در هکتار برای کشت آبی و 5755 کیلوگرم در هکتار برای کشت دیم ثبت گردیده است. همچنین میزان تولید عدس در آذربایجان شرقی بصورت آبی 155 تن و در کشت دیم به میزان 9995 تن گزارش شده است. رشد گیاهان تحت تأثیر عوامل مختلف محیطی محدود می شود که این عوامل می توانند علاوه بر اختلال در متابولیسم منجر به کاهش رشد عملکرد گیاهان گردند که در نهایت ممکن است منجر به مرگ آن ها شود (Fathi and Barari. 2016). فاکتورهایی که کمیت و کیفیت دانه عدس را تحت تأثیر قرار می دهند، می توان به شوری، علف های هرز، آفات، بیماری های مختلف گیاهی و تنش ناشی از کمبود آب اشاره کرد. تنش آبی، یکی از عوامل محدودکننده در تولید موفقیت آمیز گیاهان زراعی در سراسر جهان بوده و زمانی که تبخیر و تعرق پتانسیل (تقاضای تبخیری اتمسفر بالای برگ گیاه) از تبخیر و تعرق حقیقی (ظرفیت و توانایی ریشه ها برای استخراج آب از خاک) تجاوز نماید، گیاه در شرایط بحرانی تنش کم آبی قرار می گیرد (Blum 2002). طبق برآوردهای انجام شده، به طور متوسط تنش آبی موجب کاهش 50 درصدی عملکرد گیاهان زراعی می شود (Wang et al. 2003). گیاه عدس به عنوان یکی از مهمترین بقولات جنوب آسیا، همواره تحت تاثیر تنش رطوبتی اواخر فصل قرار گرفته و این امر مو
|
Researchers
|
(Student)، Vahid Sarabi (Primary Advisor)، Saeid Hazrati ()
|