Research Specifications

Home \بررسی توازن نحوی در شعر نظامی ...
Title بررسی توازن نحوی در شعر نظامی بر مبنای قرینه‏ سازی
Type of Research Article
Keywords توازن نحوی خمسه نظامی ساخت زبانی و بلاغی قرینه ‏سازی موسیقی
Abstract یکی از مهم ‏ترین ویژگی‏ های سبکی نظامی که در ساختار شعر از طریق الگوهای تکرار سبب هماهنگی و تناظر می‏شود، توازن نحوی است. توازن نحوی، با دربرگرفتن تکرارهای کلامی خلاق، به شیوه قاعده ‏افزایی، عاملی نقش‏مند در ساخت موسیقی زبان و القای کلام است. خمسه نظامی را می‏توان گنجینه ‏ای ارزشمند از تکرارهای هنری دانست که اسباب ایجاد نظم را فراهم می‏ سازند. نظامی با بهره‏ گیری آگاهانه از نیروی زبان، به شیوه ترکیب و سازوارگی، مجموعه ‏ای از واژگان را کنار هم قرار داده که در روابط نحوی، با اسلوب تکرار، مبناهای موسیقی را شکل می‏ دهند. عامل مهمی که شاکله توازن نحوی را در خمسه بنا نهاده، وجود انواع قرینه‏ است. قرینه، با ایجاد تکرارهای پنهان در متن، پیوندهایی جمال‏ شناسانه خلق می‏کند که اساس موسیقی در شعر تلقی می ‏شوند. نظامی در خمسه با تکرار نقش‏ه ای دستوری و جابه‏ جایی‏ های نقشی، بر مبنای قرینه‏ های نحوی و واژگانی، در ساخت زبانی شعر، و با چیدمان‏ های نقشی یکسان و همسان‏ سازی‏ های هجایی، بر اساس قاعده قرینه ‏های نحوی و هجایی در ساخت بلاغت شعر، سبب خلق توازن نحوی شده است. توازن نحوی در خمسه نظامی غالباً بر اساس الگوی تباین است که نسبت به الگوهای تشابه وجه هنری‏ تری دارد و مخاطب را به تکرارهای پنهان در نظام هم‏نشینی رهنمون می‏ شود. این جستار می‏ کوشد تا با ارائه رویکردهای نوین در حوزه تکرار، به شیوه توصیفی - تحلیلی، چشم‏ اندازهای متفاوتی از زبان شعر نظامی عرضه کند.
Researchers (First Researcher)، ahmad goli (Second Researcher)، nasser alizadeh khayyat (Third Researcher)