|
Title
|
سنتهای ادب حماسی در پنج متن حماسی
|
|
Type of Research
|
Thesis
|
|
Keywords
|
سنتهای ادب حماسی، شاهنامه، گرشاسپنامه، کوش نامه، برزونامه، فرامرزنامه، بهمن نامه
|
|
Abstract
|
در شعر هر ملتی، مجموعه ای قراداد ادبی وجود دارد که شاعران، نسل اندر نسل، آنرا عملا پذیرفته اند و سابقه تاریخی بعضی از این قراردادها، گاه عمری دراز دارد. مثلا: عاشق گل بودن بلبل، یا عاشق شمع بودن پروانه. اینها سنت های کلیشه شده ادبیات فارسی است و به هیج وجه جنبه جهانی ندارد، یعنی نباید تصور کرد که در ادبیات تمام ملت ها پروانه عاشق شمع است. پروانه در ادبیات فارسی چنین خصوصیتی دارد و عاشقی است پاکباخته و همواره در سوز و گداز، اما در ادبیات عرب (که نزدیکترین سنت شعری را با ادبیات ما دارد) همین پروانه رمز حماقت است نه رمز عشق و عاشقی. و ضرب المثل عربی میگوید: احمق من فراشه ( احمق تر از پروانه!) بنابراین باید توجه داشت که بسیاری از سنت های شعری، خاص یک زبان و خاص یک نوع ادبیات است. این مجموعه قراردادها در فرهنگ ادب به نام سنت ادبی شناخته می شوند که معمولا در هر نوع ادبی ویژگی های منحصر به فردی دارند. این سنت ها کلیشه شدۀ ادبیات فارسی هستند و بالطبع جنبۀ جهانی ندارند و خاص زبان فارسی و یک نوع ادبیات هستند. به عنوان مثال می توان سنت پرورش قهرمان و ویژگی های او را به مانند ویژگی های اخلاقی، جسمانی، وفاداری و ... مورد پژوهش قرار دارد. همچنین مجالس بزم و رزمی را که قهرمان در آنها حضور می یابد و شکار و آلات و اسبابی را که به صورت ویژه اسم خاص یافته اند و در طول سالیان دراز در کنار قهرمان یاریگر او بوده اند، مورد بحث تواند بود. به عنوان مثال نحوه بوجود آمدن گرز فریدون در شاهنامه نشان از ساخت ابزاری ست که خصوصیات خاصی دارد و همچنین به واسطه اندیشه حاکم در ساخت و طراحی آن، بالطبع انرژی خاصی را نیز با خود حمل میکند:
بیارید داننده آهنگران یکی گرز فرمای ما را گران
چو بگشاد لب هردو بشناختند به بازار آهنگران تاختند
... جهانجوی پرگار بگرفت زود وزان گرز، پیکر بدیشان نمود
نگاری نگارید بر خاک پیش همیدون به سان سر گاومیش
بدان دست بردند آهنگران چو شد ساخته کار گرز گران
به پیش جهانجوی بردند گرز فروزان به کردار خورشید و برز
پسند آمدش کار پولادگر ببخشیدشان جامه و سیم و زر.. بالطبع چارچوب داستان حماسی، ورود قهرمان به داستان، ازدواج (ازدواج ایرانی با انیرانی) و اتفاقات پیش برندۀ داستان همه و همه می تواند دستمایۀ پرداخت به سنتی باشد که ماندگار بوده و هست و خواهد بود. حتی در بحث های بلاغی و صور خیا
|
|
Researchers
|
(Student)، ahmad goli (Primary Advisor)، Rahman Moshtaghmehr ()
|