Title
|
بیان کنایی و تصویری؛ یکی از شگردهای سبکی قطران
|
Type of Research
|
Article
|
Keywords
|
قطران تبریزی، شعر فارسی قرن پنجم، بیان کنایی و تصویری
|
Abstract
|
با در نظر گرفتن نمونههایی که در تذکرهها و کتابهای تاریخ ادبیات به جا مانده است، قدمت سرودن شعر به زبان فارسی دری، به میانههای قرن سوم هجری میرسد ولی آنچه امروز از شاعران دو قرن سوم و چهارم در دست است، به استثنای شاهنامۀ فردوسی، چندان نیست که بر اساس آن بتوان دربارۀ چندی و چونی شعر فارسی، نظری صائب اظهار کرد. از اینجهت، دیوان قطران تبریزی که تماماً متعلّق به قرن پنجم است، از لحاظ تحقیقات زبانی و ادبی بسیار مغتنم است. با توجه به همین سابقۀ کوتاه شعر فارسی قبل از قرن پنجم، قطران بیش از آنکه شاعری متأثّر و مقلّد باشد، شاعری خلّاق، مبتکر و تأثیرگذار است. واژگان و ترکیبات دیوان او فرهنگ کوچکی از زبان فارسی متداول در منطقۀ آذربایجان، ارّان و قفقاز است. همچنین ترکیبات کنایی و تصاویر شاعرانۀ او در عین حال که متّکی به سنّت ادبی در حال شکلگیری است، نوآوریهایی دارد که چه بسا به دلیل دستیاب نبودنِ اشعارش، در شعر متأخرانش پیگیری نشده است. در این مقاله به نوعی از بیان کنایی در دیوان قطران تبریزی پرداختهایم که با الهام از طبیعت و تخیّل خلّاق و استفاده از ظرفیتهای زبانی شکل گرفته است و به صورت یکی از ویژگیهای سبکی و بوطیقای شعری قطران درآمده است.
|
Researchers
|
Rahman Moshtaghmehr (First Researcher)
|