|
Title
|
بررسی اصالت رباعیات مولانا
|
|
Type of Research
|
Thesis
|
|
Keywords
|
مولانا, رباعیات, اصالت, نسخه
|
|
Abstract
|
مولانا یکی از چند شاعر بزرگ تاریخ ادب فارسی و بزرگترین شاعر عارف ایرانی است که شهرت جهانی دارد، هر تحقیقی که به روشن شدنِ بخشی از ابهامات موجود در شخصیّت، زندگی، خلّاقیّت هنری و ادبی و آثار به جا مانده از این شاعر کمک کند، از لحاظ تاریخ ادب فارسی، ارزشمند است. بررسی صحّت انتساب رباعیات یکی از این موارد ابهام است که رسیدن به دلایل قانع کننده و قاطع دربارۀ صحّت یا ردّ انتساب هر یک از رباعیات موجود در دیوان، بدو یکی از نیازهای اساسی در هر نوع تحقیقی در عرفان و اندیشه و هنر مولاناست.
امروزه در اصالت متن و ابیات مثنوی به مولانا، هیچ تردیدی نیست. در زمینة اصالت غزلیات مولانا نیز حدس و گمانهای اندکی وجود دارد، اما اصالت رباعیات مولانا، به دلایل متعددی، بیش از دیگر اشعار او با شک و تردید همراه است. اگر با استناد برجلد هشتم کلیات شمس فروزانفر، جهانبینی و منظومة عرفانی سرایندة آن را استخراج کنیم، به نوعی جهانبینی التقاطی، متناقض و حتی متضاد میرسیم و این امر خود به وجود رباعیات دخیل در میان رباعیات مولانا دلالت دارد. لذا به نظر میآید بررسیهای علمی و دقیق متون نظم و نثر فارسی، نسخههای خطی قابل دسترسی، جنگها و سفینههای رباعی پیش از مولوی میتواند دادههایی را در اختیار ما بگذارد که با تحلیل آنها میتوان اثبات کرد که تعداد قابل توجهی از 1983رباعی موجود در دیوان کبیر تصحیح فروزانفر، از آن مولوی نیست بلکه به اشتباه به او منسوب است. اگر چه این کار مستلزم پژوهشهای گستردهای است و چه بسا در برخی موارد تشخیص سرایندگان پارهای از این رباعیات دشوار و حتی غیر ممکن باشد. اما این امر نمیتواند از اهمیت موضوع «بررسی اصالت رباعیات مولانا» بکاهد؛ چرا که هر خوانندهای کنجکاو است تا به طور یقین بداند که سرایندة اصلی اشعاری که میخواند کیست، از طرفی هم با مشخص کردن رباعیات اصیل مولانا از رباعیات شعرای دیگر میتوان راه را برای پژوهشهای ادبی دقیقتر دیگری در این زمینه هموار کرد.
|
|
Researchers
|
(Student)، Rahman Moshtaghmehr (Primary Advisor)، Yadollah Nasrollahi (Advisor)
|