|
چکیده
|
با تأسیس بیمارستانی توسط خسرو انوشیروان در جندی شاپور مقدمه توجه به آموزش طب و درمان بیماران گذاشته شد. این مرکز به مرور رو به توسعه گذاشت و در دوره ساسانی به مهم ترین مرکز آموزش طب و محل حضور اطبای زمان تبدیل و موقعیت خود را تا دوره عباسیان حفظ کرد. در این مرکز علمی شیوه های ملل مختلف مورد بهره برداری قرارگرفته، تکمیل و توسعه یافت. اگرچه بنا به اخبار منابع، از لحاظ علمی غلبه با طب یونانی بوده است ولی از همان زمان بنیان گذاری این مرکز توجهاتی به علوم ملل دیگر مانند هند به عمل آمد. انوشیروان با اعزام برزویه به هند زمینه آشنایی بیشتر با طب هندی و ترجمه آثار هندی به پهلوی و حضور اطبای هندی در جندی شاپور را فراهم نمود. این امر خودبه خود سبب تنوع روش های درمانی و داروها به ویژه توجه به اخلاق پزشکی و مسائل روحی روانی را فراهم آورد. این روند در دوره پس از اسلام تا مدتی تداوم یافت. در دوره پس از اسلام همچنان اطبای هندی در این مرکز فعال بودند و علاوه بر تدریس به ترجمه آثار هندی مبادرت می نمودند. افرادی مانند منکه و نیز دانش آموختگان این مرکز در رواج طب هندی در تمدن اسلامی تأثیرگذار بوده اند. در مقاله حاضر تلاش می شود راه های تأثیرگذاری طب هندی بر طب اسلامی را با روش توصیفی تحلیلی موردمطالعه قرار داده، پاسخی به سؤال اصلی داده شود. طب هندی از چه راه هایی بر طب اسلامی اثر نهاده و چه پیامدهایی داشته است؟ به نظر می رسد طب هندی به صورت مستقیم توسط اطبا و آموزش و به صورت غیرمستقیم از طریق ترجمه آثار هندی و یا پهلوی و طب ایرانی بر طب اسلامی اثرگذار بوده است.
|