مشخصات پژوهش

صفحه نخست /چالش جایگاه نظری و عملی حقوق ...
عنوان چالش جایگاه نظری و عملی حقوق بشر در نظام بانک جهانی
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها حقوق بشر، بانک جهانی، حق بر توسعه، حق توسعه
چکیده امروزه یکی از اولویتهای حقوق بین الملل، مسئله ارتباط توسعه و حقوق بشر اسـت . یکـی از عرصـه هـای پیوند میان این دو مقوله، نظام بانک جهانی (بانک بین المللی ترمیم و توسعه) است. سؤال اساسـی ایـن اسـت که آیا به لحاظ نظری و عملی، بانک جهانی رویکرد مثبتی نسبت به مقوله حقوق بشر در طول حیـات خـود داشته است؟ بررسی نشان میدهد اگرچه وظیفه اصلی بانک جهانی، پرداختن به مسئله توسعه است و حقوق بشر بهطور مستقیم خارج از دامنه صلاحیتهای آن است، ولی بانک جهانی با تأسی از مفاد اساسنامه خـود، از همان ابتدا در قالب برداشتهای مختلف از مفهوم توسعه، به مقولـه حقـوق بشـر توجـه نمـوده و در کـل رویکرد نظری مطلوبی نسبت به حقـوق بشـر در نظـام خـود داشـته اسـت. در حـالی کـه بـه لحـاظ عملـی و برخلاف ادعاهای مسئولین بانک، عملکرد بانک جهانی در رعایت حقوق بشـر چنـدان قابـل دفـاع نیسـت و میان رویکرد نظری بانک با رویکرد عملیاش به حقوق بشر تعارضاتی وجود دارد. به نظر میرسد برای حل این مشکل بایستی رویکرد حق محور به توسعه، که مستلزم پیشبرد توسعه از کانال حقوق بشـر اسـت اتخـاذ شود؛ رویکردی که بتواند از طریق ادغام مقوله حقوق بشر با سیاستهای عملی بانک، شکاف موجود میـان جایگاه نظری و عملی حقوق بشر در بانک جهانی را پر کند.
پژوهشگران حجت سلیمی ترکمانی (نفر اول)، پیمان شهبازی (نفر دوم)