چکیده
|
عهد صفوی از جنبه های مختلف دوره ای مهم در تاریخ ایران به شمار می رود. احیای سرزمینی ایران و تشکیل حکومتی مقتدر در کنار تحولات سیاسی درصحنه بین المللی سبب رشد روابط سیاسی و حضور ایران در عرصه جهانی گردید. در پی این رویداد باب مناسبات سیاسی با دول مختلف باز شد و سفیران و سیاحان چندی روی به آن نهادند که حاصل آن نگارش گزارش ها و سفرنامه های متعددی است که زوایای پنهان تاریخ ایران را تا حدودی روشن می کنند. روسیه دوره پترکبیر ازجمله دولت هایی به شمار می رود که آماده ورود به مرحله جدیدی در رقابت استعماری با سایر دولت ها می شد و علاقه مند ایجاد رابطه با صفویان بود. در اواخر دوره صفوی، پترکبیر توجه ویژه ای به امور ایران معطوف کرد و «اسرائیل اوری» را به اصفهان اعزام نمود ولی مأموریت وی به علت مرگش در حاجی طرخان ناتمام ماند. در پی آن «نظر علی خان» پسرعموی «گرگین خان» والی گرجستان از سوی دربار صفویه به روسیه اعزام شد. در پاسخ «آرتمی پترویچ ولینسکی» از نجیب زادگان و افسران عالی رتبه روسیه به عنوان سفیر مأمور دربار ایران گردید. با توجه به نیاز این هیئت به فردی آشنا به فیزیک و طب، به توصیه یکی از دوستانش جان بل به خدمت سفیر روسیه در آمد و از این تاریخ مدت ها در دربار روسیه متصدی امور مختلف بوده است. وی مشاهدات و شنیده های خود را به صورت خاطرات روزانه در قالب سیاحت نامه ای به رشته تحریر درآورد که در زمان حیاتش به زیور طبع آراسته شده است.
|