|
چکیده
|
کشور ایران به جز نوار باریکی از سواحل دریای خزر، کاملاً در منطقه خشک و نیمه خشک واقع شده است و بیش از 90 درصد از اراضی قابل استفاده کشاورزی با خطر افزایش شوری همراه است (کافی و همکاران، 1388). بیش از نیمی از آب های زیرزمینی که در نواحی خشک و نیمه خشک برای آبیاری محصوات کشاورزی استفاده می شوند با مشکل شوری مواجه می-باشند. باتوجه به گستردگی اراضی شور در ایران و همچنین به علت بهره برداری گسترده و نادرست از منابع آب و خاک، مسئله شوری به تدریج جدی تر شده و تهدیدی جدیدی برای تولید پایدار کشاورزی می باشد(Salami et al., 2006) . در دهه اخیر حجم قابل توجهی از منابع آبـی جهـان تحت تاثیر شوری قرار گرفته اند. شور شدن خاک پدیده ای پویا محسـوب مـی-شـود کـه در حـدود 11 درصـد از اراضـی فاریـاب دنیا تحت تـاثیر درجـات مختلفـی از شـوری قـرار دارد (FAO, 2012). تحقیقات انجام شده در رابطه با تنش شـوری نشان دهنده کاهش عملکرد گیاهان زراعی در مواجه با تنش شوری می باشد البته شدت کاهش عملکرد گیاه بستگی به گونه گیاهی و مدت زمان مواجه گیاه با تنش دارد (Vojodi Mehrabani et al., 2017; Weisany et al., 2014;Wang er al., 2003). از مهم ترین چالش های پیش روی تحقیقات شوری در ایران می توان به عـدم وجود برنامـه راهبـردی مشـخص، کمبـود اعتبـارات، فقـدان فعالیت های گروهی، تعمیم نادرست نتایج آزمایشات گلخانه به مزرعه و عدم درک صحیح از مفاهیم شوری اشاره نمود که موجب عدم حصول به نتیجه مطلوب در این خصوص شده است. درکل به نظرمی رسد شناسایی روش هایی که موجب کاهش اثرات منفی تنش شوری در گیاه بشود حائز اهمیت می-باشد. تحقیقات گسترده انجام شده در خصوص شناسایی ترکیباتی که موجب کاهش اثرات تنش شوری درگیاهان بشود هنوز هم ادامه دارد و امروزه از تنظیم کننده های رشد گیاهی مانند، اسید ساسیلیک، اسید جیبرلیک، جاسمونات ها و برخی عناصر غذایی مفید مانند روی، آهن، سلنیوم و پتاسیم به صورت گسترده در مقابله با تنش شوری استفاده می کنند (Valiadeh Kamranet al., 2017; Vojodi Mehrabani et al., 2017;Iqbal et al., 2012. P. 128.). تیمار بذور با ترکیبات ذکر شده فوق یا محلول پاشی گیاهان تحتتنش با آنها روشی کارآمد در راستای کاهش اثرات مخرب تنش و نیز کاهش آلودگی محیط زیست می باشد.در دهه اخیر استفاده از تکنولوژی نانو در صنایع مختلف افزایش یافت و امرو
|