مشخصات پژوهش

صفحه نخست /عوامل توجه فرادستان به تصوف
عنوان عوامل توجه فرادستان به تصوف
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها تصوف، صوفیان ثروتمند، عوامل معرفتی، عوامل روان شناختی، معنویت گرایی.
چکیده جستار پیش رو این انگارۀ محتمل را به چالش می کشد که «تصوف، مولود فقر و برآیندِ محرومیت افراد فرو دستِ جامعه است». شواهد دال بر کاستی ها و در مواردی کذب چنین انگاره ای بسیار است. بنا به گزارش خیلی از منابع تاریخی و تذکره ای، فرادستانی چون ابراهیم ادهم، شبلی، علاءالدولۀ سمنانی، داراشکوه، غزالی، شمس تبریزی، مولوی و دیگران در حالی به تصوف روی آورده اند که خود از تمول مالی، منزلت علمی یا مناصب دولتی عالی برخوردار بوده اند. در صورت پذیرش و مسلم گرفتن این واقعیت، چالش بعدی به انگیزه های فرادستان از گرویدن به تصوف مربوط خواهد بود. پژوهش حاضر با رجوع به ادبیات صوفیانه و نیز با بهره گیری از آراء مشهور روان شناختی اندیشمندانی چون یونگ، ادلر و مازلو و تطبیق آن ها با احوال فرادستانِ معنویت گرا صورت پذیرفته است و یافته های آن حکایت از این دارند که ناکارآمدی علوم عقلی در کشف حقیقت، تلاش برای یافتن اطمینان قلب، معناجویی، خودشکوفایی، تسکین غم غربت، مهار نفس، عبودیت، سرخوردگی از عوامل مادی در سعادت انسان، رؤیاهای صادقه و بصیرت ها نقش بسیار اثربخشی در معنویت طلبی و گرویدن فرادستان به تصوف بازی کرده اند.
پژوهشگران محمد مشهدی (نفر اول)، سجاد دهقان زاده (نفر دوم)، زهرا آقاعلیپور (نفر سوم)