مشخصات پژوهش

عنوان	سلوک و تفکر صوفیانه خاستگاه معنویت های نوظهور
نوع پژوهش	مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها	سلوک ، تفکر صوفیانه، صوفیان جهله، معنویت، معنویت های نوظهور
چکیده	یکی از مسائل مهم در تفکر دینی انسان معاصر، چیستی معنویت و شناسایی خاستگاه اصلی و اولیه جریان-های معنوی نوظهور است. بر این اساس، این پژوهش در جستجوی آن است به این پرسش پاسخ دهد که خاستگاه معنویت های نوظهور را در کجاها می توان جستجو و شناسایی کرد؟ شواهد کافی نشان می دهد که از یک سو، خاستگاه معنویت های دروغین و جنبش های شبه دینی نوپدید را می توان در سلوک صوفیانه و رندانۀ صوفیان جَهَلَه، جستجو کرد. یکی از این سلوک صوفیانه را که در معنویت های نوپدید هم حضور دارد، می توان در شاهدبازی، نظربازی، جمال پرستی و طلب لذّت به منزله نوعی تمرین صوفیانه نشان داد. از سوی دیگر، مسأله اسقاط و ترک تکلیف و حذف احکام عبادی دین و شریعت که در اغلب معنویت های نوپدید حضور قابل ملاحظه ای دارد، امری است که در سلوک صوفیان جَهَلَه سابقه ای دیرینه داشته است. به علاوه امروز معنویت-های نوپدید احکام عبادی و شریعت دین را دست و پاگیر و مایه سرگردانی انسان می دانند. بنابراین همانطور که خالی شدن صورت از معنی، دین حقیقی را به شبه دین تبدیل می کند مسأله ترک تکلیف نیز قادر خواهد بود عرفان حقیقی و سرشار از معنی را به معنویت فاقد معنی مبدّل سازد. افزون بر این، اندیشه های نظری و تعالیم عملی مندرج در معنویت های نوظهور در مسأله معرفت و وجوه مختلف آن و نیز در ابعاد عملی تصوف از قبیل سیر و سلوک ، مرشد معنوی، ذکر و بیعت از اندیشه های صوفیانه تاثیر پذیرفته است. بر این اساس، به یک اعتبار می توان گفت که تفکر صوفیانه و سلوک رندانه که در طریقت ها و سلسه های صوفیانه و اباحی مسلک از پیش رواج داشته امروزه به عنوان یکی از سرچشمه های اصلی معنویت های نوظهور قابل ملاحظه است. این پژوهش با استناد به منابع کتابخانه ای به شیوۀ تحلیلی فراهم آمده است.
پژوهشگران	سعید گراوند (نفر اول)، سمیه خادمی (نفر دوم)