|
چکیده
|
کتاب «از جوامع ابتدایی تا ذن بودیسم»، یک منبع موضوعی اصیل، موثق، آکادمیک و ناظر بر ادبیات دینی جهان است که مؤلفِ پُرکار و پرآوازه اش، میرچا الیاده (1907-1986 م)، با تدوین آن، خوانندگان حرفه ای و غیرحرفه ای خود را از تحمّل دشواری های دسترسی به متون کلاسیکِ سنت های دینی معتبر، تقریباً بی نیاز می سازد؛ چنانچه شاید بتوان گفت که کتاب پیش رو، چشم اندازی است فراخ رو به سوی ساحت کلی تجربۀ دینی بشر. افزون بر این، کتاب حاضر را که همچنین می-توان یک اثر دین شناختی بسیار مؤثر در حوزۀ مطالعات تطبیقی و پدیدارشناختی دین قلمداد کرد، همواره در پی القای این نکتۀ مهم است که ادیان جهان، مخصوصاً از حیث الهیّاتی، حاوی مضامینی مشترک و مشابه از قبیل: «کیهان زایی»، «باور به موجودات فراطبیعی (ایزدان و ایزدبانوان)»، «دغدغۀ مرگ»، «عطش جاودانگی»، «فرجام شناسی جهان»، «تشرف»، «رابطۀ انسان و امر مقدس»، «تصورات مربوط به الوهیّت» و غیره است و اینکه تفاوت ادیان اساساً ساختاری است، نه محتوایی. به رغم آنکه در کتاب پیش رو، دست چین نفیسی از همۀ متون اصلی جوامع دینی بین النهرین باستان، مصر، هند، یونان، ژاپن، جوامع ابتدایی، اسلام و بودیسم متأخر وجود دارد، اما از متون دینی یهودیت و مسیحیّت اثری به چشم نمی-خورد، که خود مؤلف دلیل آن را پرهیز از تکرار و افزودن بی دلیل بر حجم و هزینۀ کتاب عنوان کرده است، زیرا میراث ادبیات دینی یهودی/مسیحی از یک طرف بسیار مفصل و از سوی دیگر امروزه خوشبختانه سهل الوصول است.
|