مشخصات پژوهش

صفحه نخست /نقد و بررسی الهیات استعاری مک ...
عنوان نقد و بررسی الهیات استعاری مک فیگ و مبانی معرفتی آن
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها مک فیگ، الهیات استعاری، مدل، پارادایم، الهیات زیست شناختی.
چکیده مک فیگ، فیلسوف و دین پژوه، که نظریاتش پیرامون استعاره های دینی تاثیر بسیاری بر اندیشمندان معاصر گذاشته است، همچون بسیاری زبان شناسان معاصر، استعاره را نه فقط ابزار زبان، بلکه ویژگی اندیشه انسان و برای ادراک امور ناشناخته اجتناب ناپذیر می انگارد. او از سیطره آنها بر حوزه دین سخن می گوید و الهیات را شبکه ای از استعاره های مختلف می یابد که حول محور مدلها با هم تلفیق شده اند. در این راستا، وی با رد صریح عین گرایی، برای ارزیابی باورها، تمایل به پراگماتیسم و ارزش سنجی بر اساس فایده و نتیجه دارد و با این مبنا به نقد استعاره های مسیحیت می پردازد و بسیاری از آنها را فاقد کارکرد در دنیای معاصر می یابد. بنابراین رأی به تغییر استعاره های سنتی و جایگزین سازی آنها با استعاره های متناسب با دغدغه های امروز و البته در محدوده پارادایم مسیحیت می دهد. در نگاه وی، تجویز مدلها و استعاره های دینی، بدون توجه به پارادایم و سنت حاکم بر آن دین، موفق نخواهد بود. بنابراین می کوشد در محدوده پارادایم مسیحی و متناسب با آموزه ها، مدلها و استعاره های جدیدی را جایگزین مدلهای سنتی نماید. او نظام منسجمی از استعاره ها را برای الهیات به ترسیم می کشد که هر چند از جهات بسیاری شایان اهمیت است، اما نمیتوان آثار معرفت شناختی گسترده آن را بر دین و دین باوری نادیده گرفت. نظریه الهیات استعاری و تجویزی انگاری استعاره ها، بر مبنای رد عین گرایی است که عملا منجر به شکاکیت گسترده و حذف ایمان یقینی می شود و احساسات و اعمال دینی را نیز تحت الشعاع قرار می دهد. نگاه پراگماتیک به دین نیز منجر به تحویلی نگری می گردد که در آثار مک فیگ نیز با آنها مواجهیم.
پژوهشگران سیده زهرا حسینی (نفر اول)