عنوان
|
واکاوی آراء مفسران فریقین ذیل آیه 59 سوره احزاب
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
حجاب، جلباب، 59 احزاب، تفسیر قرآن کریم
|
چکیده
|
حجاب، مفهومی برآمده از قرآن کریم و فقه اسلامی و ساخت یافته در فرهنگ ملل اسلامی که ناظر به نوعی پوشش شرعی در مقابل نامحرم بویژه برای زنان است. در قرآن کریم آیات متعددی وجود دارد که بر تشریع حجاب در عصر نبوی دلالت دارد و بازتاب این تشریع را به طور گسترده تری می توان در احادیث منقول از پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) و همچنین در سیره پیامبر و معصومین باز جست. در قرآن کریم موضوع حجاب به صورت اشاره وار و مجمل در سوره های مکی و با تفصیلی نسبی در سوره های مدنی، احزاب و نور، دیده می شود. در سوره احزاب که در بردارنده مجموعه ی دستورات درباره زندگی شخصی پیامبر(ص) است، آیاتی مربوط به حجاب وجود دارد. یکی از محوری ترین آیات حجاب، آیه 59 سوره احزاب می باشد که می فرماید :« یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْواجِکَ وَ بَناتِکَ وَ نِساءِ الْمُؤْمِنینَ یُدنینَ عَلَیهِنَّ مِنْ جَلابیبِهِنَّ ذَلِکَ أَدْنی أنْ یُعْرَفْنَ فَلا یُؤذَیْنَ وَ کانَ الله غَفوراً رَحیماً» ؛"ای پیامبر به همسران و دخترانت و به زنان مومنان بگو که جلباب هایشان را بر خود فرو پوشند آن نزدیکتر است که شناخته شوند، پس آزار نبینند و خداوند آمرزنده مهربان است". این آیه از جمله آیات چالش برانگیز قرآن می باشد و در طول تاریخ تفسیر و ترجمه مورد اختلاف واقع شده است. از جمله موارد اختلافی گستره شمول مفاد آیه می باشد؛ برخی حکم آیه (پوشش) را مقید و وابسته به وجود ایذاء دانسته اند که در هنگام شب و در مکان های خالی دور از محله روی می دهد(براساس گزارش های روایی)؛ و برخی حکم مطلق و برای شرایط عادی عاری از مزاحمت دانسته اند. اگر حکم را مقید به شرایط بدانیم، شمول حکم مختص مخاطبان اولیه این آیه می باشد.(ر.ک: حجاب شرعی در عصر پیامبر، امیرحسین ترکاشوند) و یا اینکه با قبول پیامبر به عنوان رهبر جامعه اسلامی و با توجه به واسطه بودن پیامبر برای بیان این دستور، هدف تمامی زنان مؤمن می باشد که تحت جامعه اسلامی زندگی می کنند.( ر.ک: فی ظلال القرآن ج 5 ص 225)
از موارد اختلافی دیگر مفاد معنایی عبارت « یُدنینَ عَلَیهِنَّ » می باشد. در معنای"یدنین" دو ترجمه معروف وجود دارد، الف: نزدیک کردن، به خویشتن پیچیدن(روض الجنان ج 16 ص 17)، ب: فرود آوردن، پایین آوردن.
بارزترین اختلاف در تفسیر این آیه در مورد مصداق و معنای جلباب است؛ بطوریکه از تعبیر به روسری کوچک و چ
|
پژوهشگران
|
لیدا محمدپور (دانشجو)، سجاد محمدفام (استاد راهنما)، رقیه صادقی نیری (استاد مشاور)
|