مشخصات پژوهش

صفحه نخست /خوانشی دین پژوهانه از «رؤیا» ...
عنوان خوانشی دین پژوهانه از «رؤیا» و «زبان رؤیا» در دو رویکرد فراطبیعت گرایانه ابن عربی و نگرش طبیعت گرایانه اریک فروم
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها ابن عربی، اریک فروم، رؤیا، طبیعت گرایانه، فراطبیعت گرایانه
چکیده ادیان الهی و مکاتب روان شناسی به «رؤیا» و آنچه در خواب دیده می شود، توجه ویژه داشته اند و با دیدگاه و بیان خاص خود به تبیین علت به وجود آمدن رؤیا و تحلیل جزء به جزء آن پرداخته اند. با توجه به اینکه محی الدین ابن عربی یکی از عارفان پرآوازه مسلمان است، برآن شدیم تا با روش توصیفی ـ تحلیلی به تبیین رویکرد فراطبیعت گرایانه او در مسئله «رؤیا» و «زبان رؤیا» و مقایسه آن با نگرش طبیعت گرایانه اریک فروم، روان شناس اجتماعی مکتب فرانکفورت، بپردازیم. یافته های پژوهش نشان می دهد ابن عربی «رؤیا» را یکی از مظاهر ناخودآگاه آدمی در ارتباط با دنیای«فراواقعی» برمی شمارد که ریشه در عالم غیرمحسوس و غیرمادی دارد. عالمی که معانی و حقایق صورت جسمانی به خود گرفته اند و منتقل کننده مضامینی هستند که ابن عربی آن را ذیل کلان مفهوم «زبان نمادین» صورتبندی کرده است. این در حالی است که اریک فروم بر اهمیت اتصال و ارتباط رؤیاها و ضمیر ناخودآگاه فرد با طبیعت تأکید دارد. وی رؤیاها را پدیده ای مربوط به روان، کاملاً معتبر، دلالت گر و با معنی می داند که در آن تجربیات ناخودآگاه به صورت نمادها و نشانه هایی از نیازها و تمایلات نهان فرد مشاهده می شود که ذیل مفهوم «زبان سمبلیک» به تبیین آن می پردازد.
پژوهشگران سمیه خادمی (نفر اول)، زینب شریعت نیا (نفر دوم)