مشخصات پژوهش

عنوان	بررسی کشت و تکثیر درون شیشه ای ارقام سماق (Rhus coriaria L.) منطقه هوراند
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	سماق، فیتوهورمون، کشت درون شیشه ای، محرک رشد
چکیده	کشت بافت گیاهی به عنوان یک روش کارآمد و نوین در تکثیر گیاهان با مشکلات تکثیری، نقش کلیدی در حفظ و گسترش ارقامی مانند سماق (Rhus coriaria L.) دارد. این گیاه به دلیل دارابودن ترکیبات فنلی، آنتی اکسیدانی و کاربردهای گسترده در صنایع غذایی و دارویی از اهمیت اقتصادی بالایی برخوردار است (Amiri and Mohammadi 2021). با این حال، روش های سنتی تکثیر سماق شامل کشت بذر (با مشکل خواب بذر و نرخ جوانه زنی پایین)، تقسیم پاجوش و ریزوم (با بازدهی تکثیری محدود) و پیوند (زمان بر و پیچیده) با چالش های جدی مواجه هستند. این محدودیت ها لزوم به کارگیری تکنیک های کشت درون شیشه ای را برای تولید انبوه پایه های یکنواخت و عاری از بیماری به عنوان راه حلی جایگزین پررنگ می کند (Leto et al. 2023). چالش های پیشِ روی کشت بافت سماق در هوراند شامل عدم وجود پروتکل های استانداردشده منطق های (با توجه به تفاوت های ژنتیکی ارقام بومی)، محدودیت دسترسی به تجهیزات پیشرفته آزمایشگاهی و کمبود نیروی انسانی متخصص در زمینه کشت بافت است. همچنین، حفظ پایداری ژنتیکی پایه های تکثیری در طول فرآیند کالوس زایی و باززایی نیازمند نظارت دقیق مولکولی است که در شرایط فعلی به ندرت اجرا می شود. با توجه به برنامه های اخیر جهاد کشاورزی هوراند برای توسعه کشت بافت سماق، تدوین یک پروتکل بهینه شده مبتنی بر نیازهای اکولوژیک منطقه (مانند سازگاری با کم آبی و خاک های آهکی) و ترکیبات هورمونی خاص (مانند نسبت BAP به IBA) ضروری به نظر می رسد (ایرنا، 1403). این اقدام نه تنها بازدهی تولید را افزایش می دهد، بلکه زمینه ساز توسعه صنعت فرآوری سماق در منطقه خواهد بود.
پژوهشگران	محمد عدنان محمود محمود (دانشجو)، محمد احمدآبادی (استاد راهنمای اول)، رعنا ولی زاده کامران (استاد مشاور)، زهرا دهقانیان (استاد مشاور دوم)