|
چکیده
|
کشت بافت گیاهی یک ابزار قدرتمند در تحقیقات پایه و کاربردهای تجاری است. در سال های اخیر، این تکنیک در تکثیر غیرجنسی گیاهان، درختچه ها و درختان چوبی در سطوح تجاری، کاربردهای زیادی داشته است. همچنین، در برنامه های اصلاحی، از این روش برای تولید گیاهان عاری از پاتوژن به ویژه عاری از ویروس، تولید لاین های خالص به منظور استفاده در تهیه بذر هیبرید، تهیه و نگهداری ژرم پلاسم عاری از پاتوژن، و افزایش تولید ترکیب های مفید گیاهی، استفاده های زیادی شده است. این مزیت ها باعث شده که در اکثر کشورهای پیشرفته، مراکز اصلاح گیاهان زراعی و باغی و نیز صاحبان گلخانه ها، برای بهره مندی از آن ها، اقدام به ایجاد یک آزمایشگاه کشت بافت نمایند. در کشور ما، با آگاهی مراکز تحقیقاتی و تولیدی از قبیل گلخانه ها از مزایای کشت بافت گیاهی به ویژه در تکثیر سریع و یکنواخت گیاهان، علاقه زیادی به ایجاد آزمایشگاه های کشت بافت گیاهی ایجاد شده است. علی رغم سادگی تکنیک های کشت بافت، نکات بسیار مهمی در ایجاد و نگهداری آزمایشگاه، فعالیت پرسنل و طراحی و اجرای عملیات کشت درون شیشه ای، نگهداری کشت ها، انتقال به خاک و محیط بیرون شیشه وجود دارد که توجه به آن ها برای افزایش کارآیی و بازدهی آزمایشگاه و کاهش ضرر و زیان های ناشی از ناکارآمدی پروتوکل های کشت بافت و آلودگی کشت های درون شیشه ای، ضروری است. دانش آموختگان مقاطع مختلف رشته های مرتبط با زیست فناوری گیاهی، با انجام کارهای عملی و کسب اطلاعات علمی در زمینه مکانیسم های مولکولی درگیر در پاسخ گیاهان به کشت بافت و باززایی، می توانند در ارائه پروتوکل های کارآمد برای ریزازدیادی و کشت بافت گیاهان مختلف و در نتیجه، موفقیت آزمایشگاه های ایجاد شده نقش به سزایی داشته باشند. در این کتاب، پس از ذکر تاریخچه پیشرفت روش های کشت بافت گیاهی، تلاش شده است تا بر اساس اطلاعات علمی موجود و تجربیات علمی و عملی نویسنده، راهنمایی کامل برای ایجاد یک آزمایشگاه کشت بافت و طرز کار در آن شامل نکات مهم تکنیکی در چیدمان آزمایشگاه، فعالیت پرسنل و تهیه محیط کشت ارائه شود.
با وجود ساده بودن فرآیند باززایی در برخی گیاهان از قبیل توتون، در اکثر گیاهان زراعی و باغی، و به ویژه در تک لپه ای ها، باززایی گیاه کامل از سلول های کشت شده فرآیند نسبتاً سخت و پیچیده ای است. در سال های اخیر، با توجه به پیشرفت های
|