عنوان
|
بررسی و نقد نظریه های معرفت در مکتب فلسفی سانکهیه
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
کلیدواژهها
|
نظریه های معرفت ، معرفت سانکیه، مکتب فلسفی سانکهیه
|
چکیده
|
مکتب فلسفی سانکهیه به عنوان یکی از قدیمی ترین نظام های فکری-فلسفی هند از مکاتبی است که تقریری نظام مند از نظریه های معرفت و طرح دیدگاه های معرفت شناختی به دست داده است. نظریه ی معرفت سانکهیه از متافیزیک آن نشات می گیرد. در مکتب فلسفی سانکهیهمعرفت یا پرامه همان دانش معتبر است که عبارت است از شناخت قطعی دربارۀ یک شئ از راه تصرّف بودهی که آگاهی پوروشه در آن انعکاس می یابد. در مکتب سانکهیه معرفت بر دو نوع است: 1- معرفت درست 2-معرفت نادرست. معرفت درست برخلاف معرفت نادرست، معرفتی استکه واقعیّت را همان گونه که هست نشان می دهد. در مکتب فلسفی سانکهیه در بحث از نظریه های معرفت یکی از رویکرد های موجود، نظریه معرفت انعکاسی است که از سوی متفکران مکتب سانکهیه یعنی واچسپتی میشره و ویجنانه بهیکشو به دو صورت متفاوت تفسیر شده است. نظریۀ دیگر، نظریۀ معرفت فضیلت است. در مکتب فلسفی سانکهیه، نظریۀ معرفت فضیلت به مجموعه ای از نظریه های معرفت شناختی اطلاق می شود که به جای توجه به باور به صاحب باور نظر دارد. یافته های تحقیق نشان می دهد که مکتب فلسفی سانکهیه در باب معرفت، نظریه های مهمی عرضه کرده است و از آن جهت که در آن تقریرات گوناگون و رویکرد های متنوعی حضور دارد در نوع خود از ارزش و اعتبار معرفت شناختی برخوردار است. ابتکار اصلی مکتب فلسفی سانکهیه،طرح نظریه معرفت فضیلت است که در واقع چرخشی بنیادین از تمرکز به تحلیل ماهیّت معرفت به سوی صاحب معرفت است.پژوهش حاضر در بحث از نظریه های معرفت می کوشد ضمن تبیین کاستی های معرفت شناختی در این مکتب به بررسی و نقد نظریه های معرفت در مکتب فلسفی سانکهیه بپردازد.و از این رهگذر با طرح انحاء نظریه های معرفتی به پرسش های مهمیدر عرصه معرفت شناسی پاسخ دهد.
|
پژوهشگران
|
سعید گراوند (نفر اول)، مظاهر احمدتوبی (نفر دوم)، دنیز رونق (نفر سوم)
|