مشخصات پژوهش

عنوان	بررسی تطبیقی رنج و شادی در تائوچیا وسانکیه دارشانا
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	منشأ رنج ،آگاهی، رهایی، شادی، رستگاری
چکیده	مکتب فلسفی تائوئیسم و سانکیه دو مکتب شرقی هستند.درفلسفه تائو، یکی از عوامل رنج و موانع شادی عمل بر اساس معرفت فروتر است که ابزار تحقق آن عقل و حس اند؛ عقل و حسی که نسبی و مقطعی بودن احکام متناظر با رویدادها را ادراک نمی کنند و همواره در پی پوشاندن البسۀ قطعیت و صدق بر تن گزاره های اعتقادی اند.براساس تائوچیا، رنج انواعی دارد: الف). رنج های ناشی از مکافات بدکرداری فردی؛ ب). دردهای ناشی از مصائب طبیعی که گریزناپذیرند؛ ج). رنج های سببی یا خودخواستۀ انسان جهت تعالی، که می توان آن را معادل زهد و ریاضت ارادی تلقی کرد. در همۀ موارد، پیروی از تائو و تِه (جبلّت و فضیلت درون) و التزام به وو-وی شاهراه اجتناب از رنج و کسب کامیابی است.و همچنان در مکتب سانکیه رنج انواعی دارد: الف). رنج با خاستگاه درونی، که از بیماری های جسمی و آفت های روانی ناشی می شود: یعنی آدهیاتمیکا (adhyatmika)؛ ب). رنج از سرمنشا بیرونی و ناشی از مصائب طبیعی/اجتماعی: یعنی آدهی بهاتیک (adhibhajatik) و ج). درد با خاستگاه بیرونی و ناشی از عوامل ماوراءطبیعت و خدایان از منظر سانکیه، شادی به عنوان نوعی رهایی انواعی دارد: الف). رهایی و بهجت به عنوان جیوان موکتی (jivanmukti) به معنای خلاصی و رهایش روح در همین بدن و در زمان حیات دنیوی؛ و ب). رهایی و سعادت به صورت ویدهاموکتی (videhamukti) به معنایی آزادی از همۀ ابدانی است که انسان را در سمساره پاگیر می کند. نوع دوم سعادت و نجات، مطلق و همیشگی است که به باور فیلسوف بزرگ سانکیه، تنها نوع راستین شادی است، زیرا تا زمانی که نفس با بدن همراه است، نمی تواند به طور کامل از تأثیرات و دگرگونی های جسمی و روانی مصون بماند.فقدان منابع فارسی در زمینۀ فلسفه تائو و فلسفۀ سانکیه از یک سو و اهمیّت موضوع رنج و شادی به عنوان یکی از دغدغه های بنیادین بشری از ضرورت های انجام کاری تطبیقی در این زمینه است.
پژوهشگران	سعیده امیرنوایان (دانشجو)، سجاد دهقان زاده (استاد راهنما)، سعید گراوند (استاد مشاور)