مشخصات پژوهش

صفحه نخست /نقد و بررسی کتاب «الاسرار ...
عنوان نقد و بررسی کتاب «الاسرار المرفوعه فی الاخبار الموضوعه »
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها اسرار المرفوعه، احادیث موضوعه ،جاعلان حدیث،نقد حدیث،ملا علی قاری
چکیده نقد و بررسی کتاب «الاسرار المرفوعه فی الاخبار الموضوعه » دکتر سید رضا مودب* دکتر صمد عبداللهی عابد** چکیده ملا علی قاری از علمای متأخر اهل سنت است که در کتاب «الاسرارالمرفوعه » به بررسی اخبار موضوع ، همت گماشته ا ست. اهمیت بحث از حدیث موضوع در این است که گاهی احادیث سست ، موجب وهن اسلام می شود و ا همیت نقد کتاب مورد بحث در این است که مؤلف از آثار متقدمین دراین فن ، بهره برده و به بررسی «احادیث موضوعه » مشهور بین عموم مردم ، اکتفا کرده است . انگیزه مصنف ، تمییز بین موضوع و مرفوع است که احادیث موضوعه اجماعی را جمع وگاهی تصحیح کرده است . ایشان به اموری که در شناخت مجعولات ، مشهورند ولی صحیح نیستند و علایم بازشناسی موضوع می پردازد. برخی احادیث این کتاب ، موقوف اند. برخی را از مفتریات شیعه دانسته ؛ در حالی که مستندات مهمی بر آن وجود دارد مثل حدیث وصیت وخلافت و رَدّالشَّمْس بر عَلی(ع) ایشان درچند فصل به بیان احادیث مشهوری می پردازد که صحیح نیستندو به بیان ضوابطی می پردازد که به واسطة آن ، بدون نگاه به سند، حدیث موضوع از غیر آن شناخته می شود .ایشان جاعلان حدیث رابه چند دسته تقسیم کرده که برخی به جهت زهد،یا زوال عقل دراواخر عمر، یا سهواً حدیثی را به خطا روایت کرده اند، زندیق ها که به قصد اِفساد شریعت ، وبرخی به جهت نصرت مذهب ویا تقرّب به سلطان ، ویا ترغیب ،جعل حدیث می کردند. و... قاری چند قاعده برای شناخت موضوعات مطرح کرده که از آن جمله است: نسبت گزاف به پیامبر(ص) ،تکذیب حدیث با حس و تجربه، بی پایه و بی ارزش بودن حدیث که مورد تمسخر واقع شود، تناقض با سنت صریحه ،حدیثی که ادعا شود که پیامبر(ص)در حضور صحابه کاری انجام داد ولی صحابه اتفاق بر کتمان آن داشته باشند و نقلش نکرده باشند مثل حدیث غدیر که کلام ایشان صحیح نیست ؛زیرا حدیث غدیر را تعداد زیادی نقل کرده اند وعلامه امینی متذکر آنها شده است. ایشان درآخر کتاب ، چند علامت کلی مثل احادیث فضائل سور ، فضیلت ویاذم برخی صحابه و افراد و شهرهاو...را برای احادیث موضوعه ذکر کرده که مواردی از آنها می تواند صحیح باشد. کلیدواژه ها: اسرار المرفوعه، احادیث موضوعه ،جاعلان حدیث،نقد حدیث،ملا علی قاری ----------------- *استاد دانشگاه قم **دانشیار دانشگاه شهید مدنی آذربایجان09141597434 s1.abdollahi@yahoo.com
پژوهشگران سیر رضا مودب (نفر اول)، صمد عبداللهی عابد (نفر دوم)