|
چکیده
|
واسپارگاه دسترسی آزاد، سروری است برای آرشیو متون دیجیتالی که به رایگان و بلند مدت در دسترس کاربران اینترنت است. واسپارگاهها ممکن است حاوی منابع پیش/پس چاپ، یا هر دو باشند. منابع متفاوتی چون مقالات نشریات، مقالات کنفرانس ها، گزارش ها، پایان نامه ها و غیره، ممکن است در واسپارگاه ها آرشیو می شود. مزایای واسپارگاهها در سطح فردی و سازمانی، گسترش حضور حرفه ای آنلاین پژوهشگر و موسسه متبوع است؛ همچنین، در سطح جهانی با اشتراک خروجی های علمی سازمان، به جریان اطلاعات کمک می کند. عمده ترین چالش های واسپارگاهها جذب محتوا و مسئله حق مولف است. به منظور ایجاد یک واسپارگاه، سه مرحله پیش از اجرا (تهیه محتوا و ابرداده)، اجرا (نصب نرم افزار، تهیه ملزومات فنی و پیش بینی مشکلات احتمالی) و مرحله بعد از اجرا (طراحی رابط گرافیکی، سیاست گذاری آرشیو، کنترل کیفیت، مستند سازی، حق مولف، ثبت، ترویج و حمایت) الزامی است. ضرورت نگهداری و بازیابی بلند مدت خروجی های علمی، بهبود رویت پذیری و سرانجام کمک به جریان اطلاعات ، همگی دلائل کافی، برای توجیه ایجاد یک واسپارگاه سازمانی می تواند باشد. باوجود توجه اکثر دانشگاههای کشورهای توسعه یافته و حتی برخی کشورهای در حال توسعه به ایجاد واسپارگاه سازمانی، بیشتر دانشگاههای ایران واسپارگاه سازمانی ندارند.
|