|
چکیده
|
دسترسی آزاد یک حرکت علمی است که بطور رسمی در سال 2001 در کنفرانس بوداپست مطرح شد. در حقیقت بحرانهایی چون بحران قیمت و بحران اجازه از عوامل مهمی بودند که منجر به ظهور جنبش دسترسی آزاد شد. این جنبش در دو کانال نمود یافت، جاده طلایی یا مجلات دسترسی آزاد و خودآرشیوی یا جاده سبز. مجلات دسترسی آزاد مجلات داوری شده ای بودند که متن کامل مقالات آنها بلافاصله بعد از انتشار بطور رایگان برای تمامی کسانی که به اینترنت دسترسی داشتند، قابل بازیابی بود. خودآرشیوی در دسترسی آزاد در قالب واسپارگاههای سازمانی و واسپارگاههای موضوعی نمود یافت. حوزه علوم پزشکی از حوزه های بسیار فعال در جنش دسترسی آزاد می باشد و مجلات بسیاری توسط ناشران معتبر دسترسی آزاد منتشر می شود. همچنین پاب مد سنترال یک واسپارگاه موضوعی در حوزه پزشکی و زمینه های وابسته است که نقش مهمی در ذخیره منابع دیجیتال این حوزه داشته است. مهمترین فایده دسترسی آزاد کمک به جریان آزاد اطلاعات در سطح جهانی است. در جنبش دسترسی آزاد، مراکز اطلاعاتی و متخصصان علوم اطلاعات علاوه بر نقش های پیشین خود، اقدام به سازماندهی و اشاعه خروجی های علمی پژوهشگران سازمان خود می نمایند؛ در نتیجه رویت پذیری سازمان و پژوهشگران آن را افزایش می دهند.
|