مشخصات پژوهش

صفحه نخست /بازتابش های نقش اسطوره ای ...
عنوان بازتابش های نقش اسطوره ای خورشید در مثنوی مولانا
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها خورشید، آفتاب، اسطوره و کهن الگو، مثنوی مولانا، ناخودآگاه جمعی.
چکیده خورشید، مهر و آفتاب از عناصر پرکاربرد در حوزة ادبیات به ویژه شعر عرفانی و در شکل نماد است. آنچه در بادی امر به ذهن می رسد، کاربرد آن در نماد حق و وحدت است. مقالة حاضر علاوه بر پرداختن به جنبه های نمادین خورشید در مثنوی مولانا و دلالت های آن، با بررسی تمام ابیات مثنوی پیرامون خورشید و آفتاب و نیز منابع مرتبط با اسطوره و کهن الگو در پی یافتن ریشه ها و پیوندهایی برای این کاربردهای نمادین در اسطوره و اصل و منشأِ توجه به خورشید و خورشیدستایی در شعر مولاناست. در این راستا آن چه روزنه هایی رو به پاسخ می گشاید، موضوع صور نوعی و مثالی است که در ناخودآگاه جمعی شاعر به شکل نماد بروز و ظهور می یابد. به عبارتی مولانا آن چه از صفات طبیعی خورشید و کهن الگوهای مرتبط با آن در ذهنیت بشری بوده است، در ناخودآگاه جمعی خویش دارد؛ باوری که دربارة نور و خورشید بر اساس آیات قرآن و نیز جهان بینی و نظام خاص فکری خویش دارد نیز به او ایده می دهد تا سخنش درباب خورشید از سویی روی به سوی اسطوره و اندیشه های مهرپرستی داشته باشد و از سویی از آن فراتر رفته، معانی موردنظر و اندیشه های عارفانه اش را در قالب نماد خورشید و بر محور نماد حق بسط دهد. پژوهش حاضر در صدد است تا با تکیه بر روش توصیفی_ تحلیلی، بازتابش های نقش اسطوره ای خورشید را در مثنوی مولانا مورد بررسی قرار دهد.
پژوهشگران زهرا سادات قریشی (نفر اول)، مهین حاجی زاده چقوشی (نفر دوم)