عنوان
|
ارزیابی سطوح مختلف بتا- سیکلودکسترین و وانادیل سولفات بر بیان ژن های dbtnbt و ناقل ABC در گیاه سرخدار (Taxus baccata L.)
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
تاکسول، سرخدار، بتا- سیکلودکسترین، وانادیل سولفات، dbtnbt، ناقل ABC، بیان ژن.
|
چکیده
|
تاکسول با نام ژنریک پاکلی تاکسل (Paclitaxel)، از نمونه های بسیار موفق ترکیبات ضدسرطانی با منشأ گیاهی می باشد (Liu et al. 2016). ترکیب مذکور به همراه ترکیبات هم خانواده (معروف به تاکسان ها یا تاکسوئیدها) جزء دسته ای از متابولیت های ثانویه گیاهی به نام دی ترپنوئیدها طبقه بندی می شوند (Zhong 2002). منبع طبیعی تاکسول گونه های جنس سرخدار (Taxus spp.) است که گیاهانی بازدانه، کند رشد و دیرزی می باشند و عمدتا در عرض های معتدله نیمکره شمالی پراکنده می باشند (Cope 1998؛ Malik et al. 2011). هم اکنون این ترکیب به همراه آنالوگ نیمه سنتزی خود یعنی تاکسوتر (Taxotere)، برای درمان طیف وسیعی از سرطان ها از قبیل تخمدان، پستان، ریه، مثانه و پروستات مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین تاکسول در درمان بیماری های غیرسرطانی مثل پسوریازیس، آرتریت روماتوئید، آلزایمر و پارکینسون مرتبط با کروموزوم 17 نیز اثربخش می باشد (Croteau et al. 2006؛ Malik et al, 2011؛ Onrubia et al. 2013a؛ Liu et al. 2016). تهیه تاکسول از طریق استخراج آن از منابع طبیعی با مشکلات بسیاری همراه می باشد که می توان به غلظت بسیار اندک، سختی فرایند استخراج (به دلیل وجود ترکیبات مشابه فراوان) و آسیب های زیست محیطی اشاره نمود، بنابراین روش مذکور نمی تواند نیاز کنونی بازار را تأمین نماید. بررسی روش های جایگزین تولید از قبیل سنتز شیمیایی، نیمه سنتز و تولید میکروبی نشان داد که روش های مذکور به دلایلی چون هزینه بالا، راندمان پایین و تولید متغیر، گزینه های مطلوب و قابل اتکایی برای تولید تاکسول نمی باشند. با این وجود، مشخص شده است که تولید بیوتکنولوژیک، گزینه مناسبی برای تأمین داروی مذکور می باشد (Zhong 2002؛ Sabater-Jara et al. 2010؛ Malik et al. 2011؛ Liu et al. 2016). تولید بیوتکنولوژیک تاکسول، مزایای بسیاری دارد که می توان به مواردی از قبیل: مستقل بودن تولید از شرایط جغرافیایی و فصلی، کنترل پذیری و قابلیت مدیریت فرایند تولید، سرعت بالاتر رشد سلول ها، راحتی استفاده از تیمارها و محرک های افزاینده تولید، خالص سازی آسان تر ترکیبات، افزایش مقیاس تولید، قابلیت اتوماسیون و عدم تخریب محیط زیست، اشاره نمود (Rao and Ravishankar 2002؛ Fett-Neto et al. 2004؛ Cusido et al. 2014). به طور کلی در روش های تولیدی مبتنی بر بیوتکنولوژی، دو فرایند کشت
|
پژوهشگران
|
آرزو نام آور آبی بیگلو (دانشجو)، محمد مجیدی (استاد راهنما)، سعید ملائی (استاد مشاور)، علیرضا تاری نژاد (استاد مشاور)
|