مشخصات پژوهش

صفحه نخست /احکام حقوقی و اخلاقی ازدواج ...
عنوان احکام حقوقی و اخلاقی ازدواج در قرآن
نوع پژوهش مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها محر میت، کفویت، تعدد زوجات، تجردگزینی، قواعد همسرگزینی، الگوهای همسرگزینی، نقش زن در همسرگزینی.
چکیده آیات متعددی در قرآن کریم به بیان مسائل و احکام حقوقی و اخلاقی ازدواج و همسرگزینی پرداخته اند.. این مقاله، دیدگاه قرآن را دربارة چند مسئلة اصلی در زمینة ازدواج، با تحلیل مضامین آیات مربوطه و با استفاده از آراء مفسران به ویژه مفسران شیعه، مورد بررسی قرار داده است. یافته های این تحقیق که به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است، نشان می دهند که قرآن کریم به دلیل کارکردهای حیاتی ازدواج بر مطلوبیت آن به طور مطلق و کراهت تجردگزینی دلالت دارد. الگوی حمایتی قرآن از زنان مطلّقه نیز بازتاب همین تأکیدی است که بر مجرّد نماندن آنان دارد. لحن قرآن دربارة تعدد زوجات، لحن توصیه و تشویق نیست، بلکه صرفاً درصدد بیان اباحه و جواز آن است. هدف قرآن از به رسمیت شناختن تعدد زوجات و ازدواج موقّت، ارائة راه حلّی برای برخی ضرورت هاى اجتماعى بوده است. آنچه در قرآن کریم در خصوص معیار اصلی در همسرگزینی بر آن تأکید شده، لزوم کفویّت به معنای هم شأن بودن زوجین در دو محورِ کفویت در دین و کفویت در پاکدامنی می باشد. همچنین قرآن کریم در مسائل مهم ، الگوهای همسرگزینی و نقش زن در همسرگزینی مواضع خاصی اتخاذ کرده است که از توجه این کتاب الهی به احکام حقوقی و اخلاقی ازدواج و همچنین کارکردهای اجتماعی این امور از جمله گسترش تعاملات اجتماعی، حفظ احترام و شخصیت زنان و تربیت فرزندان شایسته حکایت دارند. گرچه قرآن کریم براى رسم خواستگارى مرد از زن، جنبة الزامى قائل نشده، ولى می توان براساس برخی از آیات، موافقت قرآن با این رسم را استفاده نمود. همچنین بر اساس برخی شواهد قرآنی و روائی می توان گفت اسلام با پیشنهاد اولیة ازدواج از سوى زن یا بستگان وى مخالفتى نکرده است.
پژوهشگران رضا دهقان نژاد (نفر اول)، حسین بستان ( نجفی) (نفر دوم)