مشخصات پژوهش

صفحه نخست /ارزیابی بازتاب هرمنوتیک ...
عنوان ارزیابی بازتاب هرمنوتیک توحیدی و نظریه دوحرکتی در آراء تفسیری امینه ودود
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها فیمینیسم اسلامی، هرمنوتیک توحیدی، نظریه دوحرکتی، فضل الرحمان، امینه ودود.
چکیده در مکاتب و نظریه های ادبی معاصر، معنا را اغلب مولود قدرت قرائت تفسیری خواننده می دانند که این رویکرد بیشتر برگرفته از آرای اندیشمندان غربی به نسبت متون مقدس است. متفکران اسلامی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. امینه ودود فیمینیسم نو مسلمانی است که می کوشد رویکردی بر مبنای بازتفسیر قرآن بر اساس روشی هرمنوتیکی برگرفته از آرای «هرمنوتیک توحیدی» و نظریه «دوحرکتی» فضل الرّحمن داشته باشد. از ویژگی های مهمّ این روش، التفات به زمینه های تاریخی ظهور متن، قابلیّت های زبانی زبان وحی و توجّه به ذهنیّت خوانندة متن و نقش دادن به متن و خواننده بصورت همزمان است. ودود می کوشد شیوه هرمنوتیکی فضل الرّحمن را به صورت مصداقی دربارة برخی آیات قرآن که مربوط به حوزه ی زنان است اجرا کند و با دیدی کاملا زنانه آیات قرآن را مورد بررسی قرار دهد. ودود در واقع به دنبال تفسیر زنانه از قرآن است اما تفاسیر او هیچ فرقی با تفاسیر فضل الرحمان ندارد. مساله آنجاست که رویکرد جنسیتی ودود به تفسیر آیات قرآن، تا چه حد توانسته تولید محتوای تفسیری کند و به تبع آن محققان طراز اول علوم قرآنی را با خود همسو سازد. پژوهشگران در این مقاله بر اساس شیوه ی توصیفی- تحلیلی به نقد وبررسی تاثیر هرمنوتیک توحیدی فضل الرحمان و بویژه نظریه دو حرکتی وی بر آراء امینه ودود در کتاب معروف وی تحت عنوان «قرآن وزن» پرداخته اند. دستاورد کلی پژوهش مبین آن است که امینه ودود برخلاف ادعای خویش هیچگونه ابتکاری تفسیری و زنانه به نسبت فضل الرحمن نداشته بلکه در حقیقت وی بیشتر در قالب یک مقلد قد علم نموده و در تحلیل و واکاوی لغوی آیات قرآن کریم از دقت کافی برخوردار نمی باشد.
پژوهشگران مهین حاجی زاده چقوشی (نفر اول)، محمد جهانگیری اصل (نفر دوم)