|
چکیده
|
اهمیت بالای سیب زمینی در سبد غذایی مردم دنیا و مصرف زیاد آن باعث ترغیب محققان این حوزه به استفاده از روش های مهندسی ژنتیک و انتقال ژن برای تولید ارقام سیب زمینی مقاوم به بعضی آفات خسارت زا و تولید سیب زمینی های مقاوم به شرایط نا مناسب محیطی (شوری، خشکی، سرما، گرما و...) شده است (Kikuchi et al., 2015; Raybould et al., 2010) از این رو امروزه بیوتکنولوژی سعی در شناسایی ژن های عامل مقاومت به تنش ها و ایجاد گیاهان مقاوم به تنش ها دارد (Roy et al., 2014). در مسیر تنظیمی SOS3 ،(Salt Overly Sensitive) SOS نقش کلیدی و مهم در برقراری این مسیر و ایجاد مقاومت دارد و همین ویژگی مثبت ژن SOS3 را برای انتقال پایدار آن و ایجاد گیاهان تراریخته مقاوم به شوری هموار ساخته، طوری که مطالعات اخیر انجام شده در این زمینه نشان داده اند که بیان بیشتر SOS3 منجر به مقاومت گیاه در برابر شوری می شود (Yang et al., 2009).
با توجه به کاهش آب و خشکی زمین های قابل کشت و شور شدن آنها و همچنین حفظ میزان تولید سیب زمینی که جزو محصولات استراتژیک می باشد در طی تحقیقات قبلی از طریق مهندسی ژنتیک گیاه سیب زمینی رقم رایج ایران یعنی آگریا با یکی از ژن های مهم در مسیر مقاومت به شوری گیاه مدل آرابیدوپسیس تراریزش شد و پس از انتخاب وگزینش، لاینی بنام F با مقاومت و تحمل قابل ملاحظه ای به شوری بدست آمد. تحمل این لاین تا ds/m 2/18 نمک بررسی و تایید شد (ولی خانلو و همکاران، 1396).
نیاز به ارزیابی ایمنی گیاهان تراریخته در پاسخ به نگرانی ها و سوالاتی از قبیل این که آیا روش های مهندسی ژنتیک و انتقال ژن منجر به تغییر برخی محتوای گیاه نسبت به ارقام غیر تراریخته می شود مطرح شد. با این حال 100 مطالعه علمی انجام شده در این حوزه تغییرات جزئی و قابل اغماضی در ترکیبات گیاهی را در گیاهان تراریخته نسبت به ارقام وحشی نشان می دهند (Fast et al., 2015; Herman and Price, 2013). اولین مقررات بین المللی برای ارزیابی محصولات تراریخته در اواسط دهه 1980 تنظیم و بعد تصویب این قوانین گیاهان زراعی تراریخته شامل سویا، ذرت، پنبه، کلزا، سیب زمینی وگوجه فرنگی به صورت تجاری کشت شدند (König et al., 2004). مفهوم این همانی (Substantial Equivalence) در اوایل دهه 1990 برای ارزیابی خطرات احتمالی توسط سازمان خوار و بارجهانی (FAO) و سازمان بهداشت جهانی (WHO)
|