مشخصات پژوهش

عنوان	جلوه های تمایز در رمان «اللَّص وَ الکِلاب» بر اساس الگوی جامعه شناختی پیر بوردیو
نوع پژوهش	مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها	تمایز عادت واره میدان سرمایه ذائقه نجیب محفوظ رمان اللّص و الکلاب
چکیده	در نگاه بوردیو جهان اجتماعی بر پایه تمایز استوار است که این تمایز در مفاهیم ساختاری چون فضا، میدان، طبقه و سرمایه و هم چنین در سطح مفاهیم کنشی یعنی عادت واره، عملکردهای درون میدان و ذائقه و سلیقه نمایان است. معمولاً متن هایی چون هنر، رمان، ادبیات و حوزه های دیگر فرهنگ عامه سرریزهای جامعه اند که تحلیل و بررسی آن ها می تواند پژوهشگران را به درک و فهم جامعه رهنمون سازد. فهم متن های ادبی با رویکرد بوردیویی می تواند شیوه های تمایز در هر جامعه ای را نشان دهد. رمان اللَّص وَ الکِلاب (1961) از داستان های نمادگرایانه نجیب محفوظ محسوب می شود که قابلیت بررسی در چارچوب مصادیق مزبور را دارد. چراکه نویسنده با در نظر داشتن مفاهیمی همچون دین، فرهنگ، جامعه و طبقه به بررسی اوضاع سیاسی و اجتماعی حاکم در جامعه مصر می پردازد و به ناعدالتی های حاکم بر جامعه خُرده می گیرد. روایت داستان به گونه ای شکل یافته که محدودیت ها و شرایط خاص اجتماعی وابسته به مجموعه ای گسترده و پیچیده از الزامات فردی و جمعی است. پژوهش حاضر به روش نقد جامعه شناسی با تکیه بر نظریه پیر بوردیو است که رمان اللَّص وَ الکِلاب را از بعد جامعه شناختی و با رویکرد تحلیلی بررسی می کند و درصدد نشان دادن و بررسی جلوه هایی از تمایز در رمان اللَّص وَ الکِلاب است که در قالب مفاهیم بوردیویی هم چون منش ها و عادت واره ها، زمینه ها و میدان ها، عرصه ها و سرمایه ها، فضاهای اجتماعی، طبقات اجتماعی و نیز ذائقه ها و سلیقه ها نمود یافته است. یافته های پژوهش حکایت از این واقعیت دارد که نویسنده در رمان مزبور، با بررسی نقش عاملان کنش در ساختارهای اجتماعی نوعی تشخص طبقانی و فرهنگی را بر اساس عادت واره ها، سرمایه ها، فضاهای اجتماعی و شخصیت ها در میدان های مختلف برجسته می کند. بطوریکه شخصیت ها در میدان های مختلف متناسب با عادت-واره هایشان که ناشی از سرمایه ها، ذائقه ها و نیز جایگاه و طبقات اجتماعی آن ها در فضاهای اجتماعی است، جلوه هایی از تمایز را به نمایش می گذارند.
پژوهشگران	علی صیادانی (نفر اول)، یزدان حیدرپورمرند (نفر دوم)، سکینه حیدرپور مرند (نفر سوم)