مشخصات پژوهش

عنوان	بازخوانی عبارت «وَردَةً کَادِّهانِ» با رویکرد ریشه شناسی
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	تفسیر قرآن، مفردات قرآن، وَردَةً، دِهان، ریشه شناسی
چکیده	تیرگی معنایی یک رویداد طبیعی در همه ی زبان ها است؛ امّا ذهن انسان، همواره در صدد تلاش برای ایضاح امور مبهم بوده(Dan Sperber, Deirdre Wilson, 1986: all of the text)و این سعی در تبیین و توضیح، در مورد تیرگی های معنایی موجود در واحدهای زبان نیز صادق بوده و طیّ فرآیندهایی چون ریشه شناسی عامیانه و سریان معنایی تحقّق می یابد. یکی از ویژگی های برجسته ی متون کتب مقدّس، برخوردار بودن از متنی آرکائیک یا کهن گرا است که در این حالت، واژه ها و ساختار، نه عامیانه و کوچه-بازاری هستند، و نه چنان قدیمی اند که کسی درکی از آن ها نداشته باشد؛ بلکه حالتی بینابین داشته و در عین فاخر و سنّتی بودن، برای سخنوران _بویژه سخنوران فرهیخته ی جامعه _ قابل فهم می باشند. امّا با ایجاد فاصله ی زمانی و آمد و شد چند نسل، معنای آن واژه ها رو به تیرگی می گذارند(ر.ک: (ر.ک: شفیعی کدکنی، 1384ش: ص24 ؛ پاکتچی، 1396ش: 138 – 145) و این، دلیل اصلی مبهم بودن معنا و ساختار برخی از واژه های قرآن از همان سده های نخستین تا به امروز است. واژه های مورد بررسی نوشتار حاضر نیز غالبا دارای تیرگی در معنا یا ساختار بوده و معنای آن ها مورد اختلاف است و از آنجایی که لغت، اهمّ مبانی تفسیر به شمار می رود، اختلاف موجود در مورد این واژه ها، در تفسیر آیاتی که در بر دارنده ی این واژه ها هستند نیز قابل مشاهده است. در چنین مواقعی احساس نیاز به ابزاری ایجاد می گردد که قادر به امحاء یا کم رنگ کردن این اختلافات بوده، و مسیری برای نیل به معنای اصیل آن واژه ایجاد نماید. زبانشناسی و به طور خاص، معناشناسی تاریخی، ابزاری است که همین نقش را در این نوشتار، ایفا نموده و با استفاده از این دانش به عنوان ابزار، می توان به خواستگاه و ریشه ی یک واژه رسیده و یا دست کم نزدیک شد، و پس از تعیین معنای اصلی، آن آیات را با توجّه به معنای حاصل شده بازخوانی کرد. ضرورت نوشتار حاضر را نیز باید در همین راستا جستجو کرد؛ یعنی اختلافی بودن و نیز مبهم بودن عبارت مورد نظر که محصول اختلافی بودن معنای واژه های محوری (محمول منطقی جمله) آن در منابع لغوی و تفسیری است، ضرورت نیاز به بازخوانی آن با استفاده از رویکردها و ابزار کارآمد را تبیین می نماید.
پژوهشگران	محمدحسین نقی زاده (دانشجو)، سجاد محمدفام (استاد راهنما)، فرزاد دهقانی (استاد مشاور)