مشخصات پژوهش

عنوان	اولین گزارش آلودگی گیاه آئونیوم (Aeonium sp.) با نماتد javanica Meloidogyne و بررسی علائم اندام هوایی چند گیاه زینتی در اثر آلودگی با این نماتد
نوع پژوهش	مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها	اردبیل، ساکولنت، گلخانه، نماتد گره ریشه.
چکیده	نماتدهای گره ریشه (spp. Meloidogyne) از نظر خسارت اقتصادی به محصولات کشاورزی، جزو مهمترین و زیان آورترین گروه نماتد ها به شمار می‏روند. از بین گونه‏های نماتد گره ریشه چهار گونه M. incognita ، M. hapla ،M. arenaria و M. javanica از نظر پراکنش جغرافیایی و دامنه میزبانی در جهان و ایران بیشتر مطرح هستند و به انواع گیاهان زراعی، باغی و گلخانه‏ای خسارت می‏زنند. این بررسی طی نمونه‏برداری از گلخانه‏ های گیاهان زینتی استان اردبیل انجام گرفت و تعدادی نمونه گیاه آئونیوم ابلق آلوده به نماتد گره ریشه از یک گلخانه جداسازی شد. علائم ظاهری مشاهده شده بر روی این میزبان شامل توقف رشد رویشی، سیاه شدن برگ های پایینی بدون ریزش و کاهش کیفیت گیاهان آلوده به نماتد نسبت به گلدان های غیرآلوده بود. علائم ریشه نیز به صورت گره‏های پراکنده و مشخص بر روی ریشه‏های گیاهان آلوده مشاهده گردید. ریشه‏ها رنگ‏آمیزی شده و افراد ماده داخل ریشه‏ها جداسازی شده و از طرح‏واره‏های انتهای بدن آن‏ها برش تهیه شد. بررسی‏ها مشخص کرد که گونه نماتد، Meloidogyne javanica می‏باشد. این بررسی اولین گزارش از آلودگی آئونیوم با این نماتد است. با توجه به این‏که علائم اندام‏های هوایی در بسیاری از موارد زمانی مشخص می‏شود که نماتد خسارت شدید در ریشه ایجاد کرده باشد، بررسی علائم اندام‏های هوایی به‏ویژه در گلخانه‏های پرورش گیاهان زینتی اهمیت زیادی دارد. بدین منظور، سه گیاه ساکولنت شامل هاورتیا گورخری (Haworthia attenuata cv. wide zebra)، نوعی اشوریا (Echeveria shaviana) و آلوئه ببری (Aloe variegata) با نماتد مایه‏زنی شده و علائم اندام‏های هوایی آن‏ها به مدت سه ماه مورد بررسی قرار گرفته و با گیاهان شاهد مقایسه گردید. اصلی‏ترین علائم هوایی در هاورتیا شامل روشن‏تر شدن رنگ برگ‏ها بود. در اشوریا علائم اصلی شامل خشکی برگ‏هایی پایینی، کاهش‏چین‏خوردگی‏های اطراف برگ، افزایش فاصله برگ‏ها و کاهش حالت کپه‏ای گیاه بود. در مورد آلوئه نیز خشکی برگ‏های پایینی، نرم شدن بافت و ضعیف شدن گیاه جزو علائم بارز بود.
پژوهشگران	امین مقصودی (نفر اول)، شلاله مصلحی (نفر دوم)، مهدی داوری (نفر سوم)