|
عنوان
|
روابط بینامتنی در «استقبال» با تکیه بر نمونه هایی از اشعار شاعران سبک عراقی
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
|
کلیدواژه‌ها
|
روابط بینامتنی در «استقبال» با تکیه بر نمونه هایی از اشعار شاعران سبک عراقی
|
|
چکیده
|
استقبال یعنی بهره گیری از یک شعر سرمشق که از نظر شاعر استقبال-کننده فرم و شکل و طرحی کامل دارد و در میان مردمان جایگاهی یافته است. شاعر میکوشد با اعمال برخی تغییرات طرحی نو در آن افکند و از یادآوری شعر استقبال شده درجهت القای بیشتر مفهوم به مخاطب بهره برد. با این وصف، بهره بردن و وامگیری خصیصۀ عمدۀ استقبال است؛ بهره مندی از موسیقی و ساختاری که در طول زمان آشنا و پسندیده شده است و واژه هایی که در میان متن سرمشق خوش نشسته و با دیگر عناصر شعر هماهنگ شده است. این نوشته تأثیرپذیری شاعران سبک عراقی (برای نمونه عطار، سعدی و حافظ) را از شعر سرمشق (اشعار سنایی، خاقانی و سلمان که خود نیز عراقی سراست) در سه سطح زبانی و بیانی و فکری نشان میدهد و همسو بودن یا نبودن آنها را میسنجد.
روش مطالعه: روش تحقیق در این مقاله بصورت تحلیلی - توصیفی است
یافته ها: شاعرانی که از نظر عقیدتی با کسی همسو و همجهتند، در استقبال از وی، ایده های اصلی و افکار را از او وام میگیرند و از استقبال عناصر اصلی ساختار و موسیقی سرودۀ سرمشق، همچون دیگر عناصر سبکی شعرشان، برای برجسته تر ساختن محتوای سخن خود سود میجویند و بسیاری از استقبالها برای طبع آزمایی یا قدرتنمایی نیست.
نتیجه گیری: در مبحث استقبال شعر سرمشق گاه از لحاظ بلاغی چنان تأثیرگذار است که شاعر وام گیرنده بدنبال محملی تازه برای اندیشه و مسئلۀ عاطفی نیست و اگر بدنبال نو کردن معانی باشد و بافت موقعیتی شعر را تغییر دهد، تصویر، موسیقی و دیگر روابط و عناصر شعر را تغییر چندانی نمیدهد. شاعر تأویلگری مثل حافظ، در استقبال، ضمن بهره مندی از رابطۀ بینامتنیت، قدمی دیگر درجهت تغییر بافت کلام برمیدارد و با تأویلهای ذهنی جلوه ای تازه به شعر میبخشد.
|
|
پژوهشگران
|
فریده نادری زنوز (نفر اول)، ژیلا صراطی (نفر دوم)، محمد پاشائی مهترلو (نفر سوم)
|