مشخصات پژوهش

عنوان	اثرات رقابتی خردل وحشی (sinapis arvensis L.)بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود (Cicer ariteinuml L.)تحت شرایط تنش کم آبی
نوع پژوهش	مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها	بقولات، تراکم علف هرز، تنش کم آبی، عملکرد دانه، ویژگی های رشدی
چکیده	با توجه به محدودیت منابع آبی کشور و مشکلات ناشی از رقابت علف های هرز در زراعت نخود (Cicer arietinum L.)، خصوصیات مورفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد نخود در مزرعه تحقیقاتی جهاد کشاورزی شهرستان کلیبر در سال 1400 مورد بررسی قرار گرفت. پژوهش حاضر به صورت کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی، تنش کم آبی در سه سطح (آبیاری در حد ظرفیت زراعی، آبیاری در زمان 65 درصد تخلیه رطوبتی خاک و آبیاری در زمان 90 درصد تخلیه رطوبتی خاک) و عامل فرعی، تراکم های خردل وحشی (صفر، 5، 10 و 15 بوته در مترمربع) بود. بدین منظور، بذور علف هرز در تراکم بسیار بالا در کرت های آزمایشی پخش شده و پس از رسیدن به ارتفاع 5 سانتیمتری، برای رسیدن به تراکم های دلخواه تنک شدند. نتایج نشان داد که تنش کم آبی (65 درصد و 90 درصد تخلیه رطوبتی در خاک) با تأثیر بر فرآیندهای مختلف گیاهی و تراکم های بالای علف هرز خردل وحشی (10 و 15 بوته در مترمربع) به واسطه رقابت شدید با نخود برای دریافت آب و عناصر غذایی و در ادامه با سایه اندازی بر بوته های نخود موجب کاهش صفات مورفولوژیک، عملکرد و اجزای آن در نخود شدند. اثر متقابل تراکم علف هرز خردل وحشی در هر یک از تیمارهای تنش کم آبی نشان داد که صفات مورفولوژیک، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت تحت تأثیر تنش شدید کم آبی و تراکم های بالای علف هرزی کاهش شدیدی یافتند. کمترین عملکرد دانه نخود (202 کیلوگرم در هکتار) پس از 90 درصد تخلیه رطوبتی در خاک و با حضور 15 بوته خردل وحشی در هر متر مربع به دست آمد، به طوریکه در این تیمار عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد تحت شرایط ظرفیت زراعی 39/91 درصد کاهش یافت. از این رو، می بایست از بروز تنش شدید کم آبی و تداوم حضور علف هرز خردل وحشی در تراکم های بالا به خصوص در مراحل حساس فنولوژیکی در زراعت این محصول جلوگیری کرد تا از کاهش محسوس عملکرد نخود ممانعت به عمل آید.
پژوهشگران	افسانه یاوری قویطول (نفر اول)، وحید سرابی (نفر دوم)، کامبیز عزیزپور (نفر سوم)