مشخصات پژوهش

صفحه نخست /جدال فلسفی ژانپل سارتر و میشل ...
عنوان جدال فلسفی ژانپل سارتر و میشل فوکو در رمان »پرواز بر فراز آشیانۀ فاخته
نوع پژوهش مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها میشل فوکو، ژانپل سارتر، اگزیستانسیالیسم، کن کیزی، پرواز بر فراز آشیانۀ فاخته
چکیده ژانپل سارتر با اصل سوژۀ شناسای خودبنیاد بر سه اصل اومانیستیِ آزادی، اختیار و انتخاب بر سرنوشت بشر صحه گذاشتهاست. آدمی آزاد است، در قبال خود و دیگران مسئولیت دارد و مجبور است دست به انتخاب بزند. درمقابل این تفکر با فلسفۀ میشل فوکو مواجه هستیم که بر میکروفیزیک قدرت با اِعمال تکنیکهای مراقبتی، تکنولوژیهای نظارتی، سوژهشدگی، انقیاد و تسلیم تأکید دارد. رمان »پرواز بر فراز آشیانۀ فاخته« نوشتۀ کن کیزی، محل جدال این دو مدل فلسفی است. این پژوهش با روش توصیفی _ تحلیلی چنین یافتهاست که سرپرستار رچد و سه پسر سیاهپوست و دیگر کارکنان نمایندگان فوکو هستند. مکمورفی، رئیسبرومدن، هاردینگ و دیگر بیماران، نمایندگان وانهاده، نگران و گاهی نومید سارتر هستند که برای رسیدن به آزادی دست به انتخاب و عمل میزنند. غلبۀ مکمورفی بر بخش، غلبۀ مدل اندیشۀ سارتر بر فوکو است و وارد کردن مکمورفی به دستۀ گیاهان، با عمل جراحی لوبوتومی بهدستور پرستار رچد، غلبۀ مدل اندیشۀ فوکو بر سارتر است؛ اما درنهایت با فرار برومدن و رسیدنش به آزادی، سارتر پیروز میدان است.
پژوهشگران حسین طاهری (نفر اول)، ویدا دستمالچی (نفر دوم)، الهام اعلاپرست حیدری (نفر سوم)