|
چکیده
|
مصرف بهینه کود در گیاهـان دانه روغنـی ضـمن افزایش عملکرد دانه موجب افزایش درصد روغن دانه، افزایش مقاومت گیاه به تـنش هـای محیطـی از قبیل خشکی، شوری و سرمازدگی، بهبود فعالیت های زیـستی در خـاک، زودرسـی محـصول، کـاهش غلظت آلایندهایی نظیر کادمیم در دانه، کاهش سمیت بر و افزایش رانـدمان مـصرف آب مـی گـردد (ملکوتی و سپهر، 1382). آفتابگردان یکی از گیاهان پر نیاز به عناصر غذایی بوده و اغلب نسبت به مصرف کودهای شیمیایی پاسخ مثبت نشان می دهد. در کشور ایران علیرغم وجود پتانسیل خوب تولید این محـصول، کـشت آن فقط به خاک های نسبتاً فقیر اختصاص یافته که به همراه مدیریت ضعیف کودی (مـصرف نامتعـادل) سبب پایین آمدن عملکرد در این محصول گردیده است (Ailievi et al., 1993). نیتروژن از عناصر غذایی ضروری در تغذیه گیاهان بـهحـساب می آید و در بسیاری از خاک های دنیا کمبود آن بیـشتر از سـایر عناصر غذایی گزارش شده است (رسولی و مفتون، 1389). با توجه به مقدار نسبتاً کم ماده آلی در خاک های زراعـی ایران و اثرات زیستمحیطی مصرف مداوم کودهـای نیتـروژن دار، مــصرف تــوأم نیتــروژن و مــاده آلــی از اهمیــت ویــژه ای برخوردار است (رسولی و مفتون، 1389). امروزه استفاده از کودهـای آلـی در تولیـد محصول گسترش جهانی یافته است و مدیریت بهینـه مواد آلی یک جنبه مهم تولید پایدار در سیستم های زراعی است. از جمله نقش های مهم مواد آلی می توان کمک بـه تغذیـه گیاهـان از طریق تأمین عناصر غذایی، افزایش فعالیت های زیـستی خـاک، تشکیل خاکدانه های پایـدار، افـزایش ظرفیـت نگهـداری آب و ظرفیت تبادل کاتیونی خاک، افزایش خلل و فرج، جلـوگیری از فشرده شدن و تخریب خاک را برشـمرد (.(Ailievi et al., 1993 ورمی کمپوست مخلـوط زیـستی بـسیار فعـال از میکـروب هـای مفیـد، آنـزیم هـا، ویتـامین هـا، هورمون ها، عناصر غذایی و کپسول های کـرم خـاکی مـی باشـد (Bremness, 1999). ورمـی کمپوسـت دارای ظرفیـت تبـادل کـاتیونی بـالا و عناصر غذایی نظیر فسفر، نیتروژن، پتاسیم، کلسیم و منیزیم بـه شکل های قابل جذب و در دسـترس بـرای گیـاهان مـی باشـد (Atiyeh et al., 2001). افزودن ورمی کمپوست به محیط رشد گیاه از طریق بهبود خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک از یک طرف سبب بهبود رشد گیاه و از طرف دیگر به علت غنی بودن از عناصر غذایی سبب افزایش عملکرد و جذب عناصر غذایی پرمص
|