مشخصات پژوهش

صفحه نخست /نقد جامعه شناختی نمایشنامه ...
عنوان نقد جامعه شناختی نمایشنامه دکتر حازم اثر علی احمد باکثیر بر مبنای نظریه جورج لوکاچ
نوع پژوهش مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها السردانیة العربیة، نقد جامعه شناختی، جورج لوکاچ، زیبایی شناسی، احمد باکثیر، نمایشنامه دکتر حازم.
چکیده یکی از شیوه های نوین در مطالعه ی آثار ادبی، نقد جامعه شناختی می باشد که به بررسی ساختار و محتوای اثر ادبی و ارتباط آن با مسائل اجتماعی و تحولات جامعه ی به وجودآورنده آن می پردازد. جورج لوکاچ از بزرگ ترین منتقدان ادبی در قرن بیستم می باشد که مکتب نقدی خاصی را در جامعه شناختی رمان پدید آورد. زیباشناختی اثر و محتوای اجتماعی آن، از مهم ترین معیار های مکتب لوکاچ به شمار می رود. او سه ویژگی رئالیسم، روند علی و معلولی داستان و شخصیت پردازی را از ویژگی های زیباشناختی اثر می داند. نمایشنامه ی "دکتر حازم" از علی احمد باکثیر یک اثر با محتوای اجتماعی می باشد که مسائل و مشکلات اجتماعی و هم چنین پیامدهای ناشی از آن را به خوبی به تصویر می کشد. نگارنده در این جستار بر آن است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی، به نقد و تحلیل جامعه شناختی نمایشنامه ی دکتر حازم بپردازد و آن را بر مبنای نظریه ی نقد جامعه شناختی جورج لوکاچ و بر اساس دو معیار زیباشناختی و محتوای اجتماعی تحلیل و بررسی نماید. در این نمایشنامه ما شاهد غلبه رئالیسم بر عقاید نویسنده و جامعه اش هستیم. بین حوادث و وقایع داستان روند علی و معلولی حاکم است و نویسنده به خوبی از عهده ی خلق شخصیت نوعی برآمده است. در کنار توجه به شکل اثر، نویسنده مهم ترین مسائل اجتماعی هم چون مشکلات اقتصادی و سوء مدیریت در این زمینه، اختلافات خانوادگی، مسائل مربوط به ازدواج جوانان، فقر فرهنگی را در مقابل چشمان خواننده قرار می دهد.
پژوهشگران مهین حاجی زاده چقوشی (نفر اول)، مریم دریانورد (نفر دوم)