|
عنوان
|
«من» غنایی و حماسی (مورد پژوهانه دیوان حافظ و شاهنامه فردوسی)
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
|
کلیدواژه‌ها
|
«من» غنا حماسه غزلیات حافظ شاهنامه فردوسی
|
|
چکیده
|
شاخصههای سبکی ادبیات ملل درگونههای مختلف ادبی با زیرساختهای ویژه، پیکرههای اصلی فرهنگ و ادبیات آنها را بازتاب میدهد.در این میان،گونههای غنایی وحماسی در کنار دیگر انواع، جایگاهی خاص برای بازتاب احساسات و افکار نویسنده باز نگه داشته است.از آنجا که پدیدآورندگان این گونه از متن نوشته ها و حساسیت حضور نشست مؤلفان آنها را در متن نمیتوان انکار کرد، بررسی جایگاه مؤلف و تاثیر زاویۀ نشست او در متن می تواند نقطه های مبهم نوشته ها را آشکارکند. «من غنایی» یا ابراز شخصیت عاطفی نویسنده در متون غنا، بازنمودی از رمزواره هایی بیبدیل نگاه درونی مؤلف به موضوعات مختلف اطراف را به نمایش میگذارد. زیرساخت های «من فردی و عاشقانه»، «من اجتماعی»، «من اخلاقی» و ... هرکدام الگوبندی ذهن نویسنده را به مخاطب اعلام می کند و با روش غیرارادی، ذهنیت مؤلف را در جهت اقناع خواننده هدایت می کند. در متن های حماسی، مؤلف و حضور «من فردی» و «خویشتن شاعرانۀ» او هر چند به ظاهر چشمگیر نمی نمایاند، اما در ساخت های زیرین روایت پهلوانی و تاریخی متن، نقب زدن نویسنده به احساسات و هنجارهای درونی خویش را به صورت ارادی می توان دید. به گونه ای که اندیشه برترمنشانه و «من»گرایانۀ پهلوانان، جبهه گیری های ایشان در مقابله با قطب پلیدی ها و ناهنجاری ها، نازش به افتخارات ملی و نژادی در مقابل بیگانگان و... اعتبار اندیشه های ناسیونالیستی یک حماسه سرا را در پیوند با عواطف درونی او نشان می دهد. از آنجا که «شاهنامۀ» فردوسی و «دیوان حافظ» شیرازی، نمونۀ بکمال دو نوع گونۀ حماسی و غنایی ما محسوب می شوند، محقق سنجش حضور«من شاعرانه» با بازنمود «من ارادی» حماسی را به گونۀ مقایسه ای در این دو نشان داده است.
|
|
پژوهشگران
|
فرشته آهیخته (نفر اول)، احمد گلی (نفر دوم)
|