|
عنوان
|
تأثیر کاهش سطح آب های زیرزمینی و پارامترهای ژئوتکنیکی خاک برروی فرونشست زمین با استفاده از GIS (مطالعه موردی: شهر تبریز)
|
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
|
کلیدواژه‌ها
|
فرونشست زمین GIS کاهش سطح آب زیرزمینی پارامترهای ژئوتکنیکی FAHP InSAR
|
|
چکیده
|
چکیده فرونشست زمین درواقع حرکت رو به پایین سطح زمین میباشد که در صورت گسترش، احتمال آسیب جدی به زیرساختارها، خطوط انتقال و سازه ها وجود دارد. با توجه به خطرات فرونشست زمین و همچنین با علم به این که کاهش سطح آب های زیرزمینی و پارامترهای ژئوتکنیکی خاک معیارهای مؤثری در زمینه فرونشست زمین هستند، تحقیق حاضر به بررسی تأثیر این پارامترها بر روی فرونشست زمین در شهر تبریز پرداخته است. در ابتدا با استفاده از داده ها ی راداری در سال های 1385 و 1395 و با روش InSAR نسبت به تهیه نقشه فرونشست در شهر تبریز اقدام گردیده است. براساس خروجی های حاصل، 5 درصد از شهر با فرونشست بسیار زیاد، 17 درصد با فرونشست زیاد، 25 درصد با فرونشست متوسط، 23 درصد با فرونشست کم و 30 درصد با فرونشست بسیار کم مواجه شده است. همچنین با استفاده از مدل FAHP (Fuzzy Analytic Hierarchy Process) در محیط GIS نقشه مربوط به مناطق مستعد وقوع فرونشست تهیه شده است. برای انجام مدل FAHP از 5 معیار تأثیرگذار استفاده شده است که عبارت اند از: تغییرات سطح آب های زیرزمینی، ضریب تراکمپذیری حجمی، نتایج SPT، نوع زمین و نوع لایه خاک. داده ها ی موردنیاز از سازمان های مربوطه اخذ و پس از آماده سازی وارد محیط نرم افزار ArcGIS 10.5 گردیدند. پس از تهیه نقشه ها ی درون یابی شده هر یک از معیارها و استانداردسازی آن ها، نسبت به محاسبه وزن معیارها اقدام گردیده است و پس از تلفیق لایه ها ی معیار و وزن معیارها با یکدیگر نقشه نهایی مناطق مستعد فرونشست در شهر تبریز به دست آمده است. بر اساس نتایج مدل FAHP مناطق غرب، جنوب غربی و قسمت هایی از جنوب مستعدترین مناطق برای وقوع فرونشست در شهر تبریز میباشند، در مقابل مناطق شمالی و شمال غربی شهر از استعداد کمی برای وقوع فرونشست برخوردار می باشند. نتایج به دست آمده از روش InSAR نیز تأییدکننده نتایج به دست آمده از مدل FAHP با همخوانی بیش از 85 درصد می باشد. تفاوت دو نقشه به صورت جزئی و در مناطق با فرونشست کم و بسیار کم می باشد.
|
|
پژوهشگران
|
رامین نبوره (نفر اول)، امیرحسن رضائی فرعی (نفر دوم)، بختیار فیضی زاده (نفر سوم)
|