مشخصات پژوهش

عنوان	تحلیل نشست های سطحی ناشی از حفاری تونل های شهری بر اساس GIS
نوع پژوهش	مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها	تونل های شهری، نشست سطحی، آسیب سازه های سطحی، مدیریت شهری، GIS
چکیده	با توجه به توسعه سریع بسیاری از شهرها، احداث زیرساخت ها و تاسیسات عمومی زیادی در کنار سازه های عمرانی جدید مورد نیاز است. در نتیجه، در حال حاضر چندین پروژه تونل سازی در سراسر کشور در حال انجام بوده و اجرای تعداد تونل های بیشتری نیز در آینده نزدیک برنامه ریزی شده است. به عنوان مهم ترین چالش، حفاری تونل در منطقه شهری اغلب به دلیل نشست های سطحی حاصل، می تواند باعث آسیب جدی به سازه های روسطحی و تاسیسات مختلف شهری شود. در نتیجه از منظر مدیریتی، و از آن جایی که حتی یک آسیب جزئی در سازه های روسطحی منجر به شکایات و مباحث حقوقی متعدد و تبعات اجتماعی می شود، تأثیر اجرای تونل بر سایر سازه ها باید به طور ویژه مورد ارزیابی قرار گیرند. با توجه به گستردگی پارامترهای دخیل در ایجاد نشست های سطحی از جمله شرایط ژئوتکنیکی زمین، مشخصات هندسی تونل و روش و کیفیت حفاری بررسی جامع موضوع نیازمند تحلیل چندین مجموعه داده ها می باشد. همچنین با در نظر گرفتن این موضوع که آسیب احتمالی وارد بر سازه های سطحی علاوه بر میزان نشست های ناشی از حفاری تونل، به میزان زیادی به مشخصات و وضعیت سازه های سطحی نیز وابسته می باشد، مدیریت موضوع به شدت پیچیده و مشکل می گردد. سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) با ارائه توابع مدیریت داده بسیار قدرتمند قابلیت تحلیل پایگاه های داده مختلف را داشته و می تواند به عنوان یک ابزار توانمند یک مدل پیش بینی برای نشست های ناشی از حفاری تونل های شهری ارائه نموده و میزان و محدوده آسیب وارد بر سازه های سطحی مختلف را تخمین بزند. با توجه به عملکرد بسیار موفق GIS در چندین پروژه اجرا شده در سال های اخیر در کشورهای پیشرفته در زمینه جلوگیری از وقوع حوادث و آسیب های جانی و مالی در اثر حفاری تونل های شهری، کاربرد آن می تواند نقش شایانی در مدیریت شهری هوشمند در پروژه های داخل کشور نیز داشته باشد.
پژوهشگران	امیرحسن رضائی فرعی (نفر اول)، ساناز خدادادی (نفر دوم)