مشخصات پژوهش

عنوان	مقاصد تربیتی و تعلیمی آیات پربسامد در متون تعلیمی نثر
نوع پژوهش	پایان نامه
کلیدواژه‌ها	آیات،مقاصدتربیتی وتعلیمی،نثر
چکیده	ادبیات تعلیمی از قدیمی ترین انواع ادبی است که به بیان مسئله اخلاق و پند و اندرز می پردازد. این نوع ادبی «دانشی را برای خواننده تشریح می کند یا مسائل اخلاقی و مذهبی و فلسفی را به شکل ادبی عرضه می دارد» (شمیسا،1383؛27) و ماهیت اصلی ادب تعلیمی نیکی(خیر)، حقیقت و زیبایی است.» (شفیعی کدکنی،1372؛27)ادبیات تعلیمی طیف وسیعی از ادبیات فارسی را تشکیل می دهد. پند و اندرز، آموزه های زهد آمیز و اخلاقیات، گونه های رنگارنگ ادبیات تعلیمی فارسی است، حتی درون مایه های تغزلی و حماسی در ادبیات فارسی به نوعی با آموزشهای اخلاقی پیوند یافته است. ضمن آن که، مهمترین و برجسته ترین شاخه درادبیات تعلیمی فارسی، آثار متأثر از قرآن، حدیث و منابع اسلامی دیگر چون «نهج البلاغـه» است. (مشرف9:1389) ادبیات تعلیمی، همواره طالب خوشبختی انسان است؛ «افلاطون نخستین کسی است که برارزش اخلاقی درادبیات تکیه می کند.» (اسلامی ندوشن،236:1370) ادبیات تعلیمی به دنبال تعلیم فضائل اخلاقی و برحذرداشتن انسان از رذایل اخلاقی است؛ این امردرکتاب های نثر تعلیمی نظیرکلیله ودمنه، مرزبان نامه، قابوس نامه، و نظایرآن به چشم می خورد. (مشرف9:1389) متون نثرتعلیمی، اخلاق نیک و تعلیم و تربیت را دنبال می کند و به طرق گوناگون و با پند و اندرز، به دنبال خیرخواهی آدمی زاد است. به عنوان مثال: «درکارها شتابزدگی نباید کرد، و چون خبری شنوند و یا صورتی بندد، اندر آن آهستگی باید فرمود، تا حقیقت آن بداند و دروغ از راست پدیدار آید که شتابزدگی کارضعیفان است نه کار قادران» و فرمان حق تعالی در قرآن چنان است که «یاایّهاالذین ءامنو إن جائکم فاسق بنباءٍ أن تصیبوا قوماٌ بجهالهٍ فتصبحوا علی ما فعلتم نادمین»(سوره حجرات/49/آیه6) اگرکسی چیزی گوید آن را مشنوید تا آن وقت که حقیقت نکنید، که نباید شتابزدگی کنید و پس از آن دلتنگی برید و از آن پشیمانی خورید، و پشیمانی سود ندارد.» (سیاست نامه، گزیده، شرح جعفرشعار1386/200)
پژوهشگران	رقیه فرزانه شندی (دانشجو)، حسین صدقی (استاد راهنما)، حیدر قلی زاده (استاد مشاور)