مشخصات پژوهش

عنوان	اثرات کشندگی و بازدارندگی تخمگذاری عصاره های کرفس Apium graveolens و علف داسی Falcaria vulgaris بر بید سیبزمینی Phthorimaea operculella در شرایط آزمایشگاهی
نوع پژوهش	مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها	اتیل استات، اثرات تدخینی، تخم کشی، متانول، هگزان.
چکیده	عصاره های برخی گیاهان به دلیل دارا بودن اثرات زیستی مختلف مانند کشندگی، دورکنندگی و ضدتغذیه ای می توانند به عنوان آفت کش مورد استفاده قرار گیرند. در این بررسی تاثیر عصاره ی دو گیاه علف داسی، Falcaria vulgaris و کرفس،Apium graveolens از تیره ی چتریان، بر چند ویژگی زیستی بید سیب زمینی، Phthorimaea operculella، مورد بررسی قرار گرفت. حشرات در دمای 2±26 درجه ی سلسیوس، دوره ی نوری 16:8 ساعت (تاریکی: روشنایی) و رطوبت نسبی 5±50 درصد، بر روی غده های سیب زمینی پرورش یافتند. اندام های هوایی گیاهان مورد بررسی پس از شستشو سایه خشک شده و به ترتیب قطبیت با روش خیساندن در حلال های هگزانی، اتیل استاتی و متانولی عصاره گیری شدند. اثرات کشندگی عصاره ها بر تخم های 24 ساعته، اثر تدخینی عصاره ها بر لاروهای سن اول و اثر بازدارندگی تخم گذاری عصاره ها بر حشرات کامل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که عصاره های هگزانی و اتیل استاتی گیاه علف داسی به ترتیب با مقادیر LC50 معادل 5/2 و 38/3 و کرفس 12/2 و 81/2 گرم بر لیتر اثر تخم کشی خوبی در مقایسه با سایر عصاره ها داشتند. اثر تدخینی عصاره های هگزانی و اتیل استاتی علف داسی با LC50 معادل 59/5 و 43/13 میلی گرم بر لیتر به طور معنی داری بیشتر از بقیه ی عصاره ها بود. عصاره ی متانولی هر دو گیاه فاقد اثرات تخم کشی و تدخینی بودند. عصاره های اتیل استاتی، هگزانی و متانولی هر دو گیاه اثرات بازدارندگی تخم-گذاری خیلی خوبی داشتند. عصاره ی اتیل استاتی کرفس به طور کامل و عصاره ی اتیل استاتی علف داسی بیش از 80 درصد از تخم گذاری حشرات کامل جلوگیری کردند. اثرات زیستی مختلف عصاره های گیاهان مورد بررسی، توان بالای آن ها را به عنوان عامل کنترلی در برنامه های مدیریت بید سیب زمینی نشان می دهد.
پژوهشگران	اکرم حاتمی (نفر اول)، داود محمدی (نفر دوم)، ناصر عیوضیان کاری (نفر سوم)