عنوان
|
حروف استقبال و ابعاد معنایی و بلاغی آن در قرآن کریم
|
نوع پژوهش
|
کتاب
|
کلیدواژهها
|
حروف استقبال، ابعاد معنایی و بلاغی، قرآن کریم
|
چکیده
|
حروف و معانی آن از همان ابتدای پیدایش دستور زبان عربی یعنی اواخر قرن اول هجری، مورد توجه نحویان و مفسران قرآن کریم قرار گرفت و در پرتو تفسیر کتاب حق تعالی، اسباب شکوفایی چنین مباحثی فراهم آمد؛ به طوری که از آغاز تدوین دستور زبان عربی تاکنون، مطالعات ارزشمند فراوانی در این زمینه انجام گرفته است.
در اصطلاح زبانی، حروف بر دو بخش اصلی تقسیم می شوند: بخش نخست که تحت عنوان حروف هجاء مطرح هستند و به آن ها حروف مبانی هم گفته می شود؛ تعداد این حروف 28 حرف می باشد و ساختار یک واژه از آن ها تشکیل می شود. و بخش دیگر، حروف معانی هستند که در ساختار جمله، حامل معنی بوده و از موضوعات علم نحو به شمار می آیند؛ تعداد این حروف با حذف مشترکات،70 حرف است؛ 13 حرف تک حرفی است؛ مانند: "و"، و "س"، 24 حرف دو حرفی است؛ مثل: "بل"، 19حرف، سه حرفی است؛ مانند: "إذن"، و"سوف"، و13حرف چهار حرفی است؛ مثل: "إلّا" و1حرف، پنج حرفی است که "لکنّ" می باشد. در مقاله ی حاضر، دو حرف "سین" و "سوف" که از حروف معانی معروف هستند، مورد بررسی قرار می گیرند.
"سین" و "سوف" از حروفی هستند که در زبان عربی و قرآن کریم کاربرد قابل توجهی دارند. "سین 120"بار و "سوف" 42 بار به همراه فعل مضارع به کار رفته اند. این بسامد بالای کاربرد این حروف در قرآن، دلیل بر اهمیت آن هاست؛ اما با این وجود، کم تر به جنبه های بلاغی و زیباشناسی این دو حرف در قرآن کریم پرداخته شده است. به طور غالب، معناهای دور و نزدیک این دو حرف همواره مورد توجه مفسران و مترجمان قرآن کریم بوده است؛ زیرا که با بکارگیری این حروف و با توجه به سیاق آیات قرآن، سخن، معنای جدیدی می یابد و این دو حرف در جای جای قرآن کریم حامل پیام و مفهوم متفاوت و جدیدی هستند که در موارد زیادی، از منظر پژوهشگران دور مانده است. پژوهش حاضر بر آن است که گذشته از تبیین معانی اصلی این دو حرف، ابعاد بلاغی و معنایی دیگر آن ها را که در تفسیر و ترجمه ی آیات می تواند نقش در خور توجهی را ایفا کند، مورد بررسی قرار دهد.
|
پژوهشگران
|
صمد عبداللهی عابد (نفر اول)، عبدالاحد غیبی (نفر دوم)، محمد جهانگیری اصل (نفر سوم)
|