چکیده
|
کافئین یک پودر سفید رنگی است که مزه تلخی دارد و شاید رایج ترین و مطمئن ترین ماده ای است که برای هوشیاری و آگاهی در میان 97 درصد مردم دنیا استفاده می شود. کافئین در 60 نوع گیاه وجود دارد. این ماده در دانه های چای و قهوه هم وجود دارد که ما روزانه آنها را به بدن می رسانیم. کافئین را در نوشیدنی های سرد و گرم استفاده می کنند و در سال بیش از 120 هزار تن کافئین در دنیا تولید می شود.
97درصد مردم دنیا روزانه از کافئین استفاده می کنند. همچنین طبق تحقیقات به عمل آمده در کشور کانادا نتایج حاکی ازآن است که
6/73درصد از مردم کانادا بویژه جوانان از نوشیدنی های حاوی کافئین استفاده می کنند(Reid et al., 2017).
اثرات کافئین بر روی مولفه های شناختی از جمله حافظه و عملکرد های شناختی مثبت است. اگرچه دوزهای بالای این ماده می تواند موجب اختلال در عملکردشناختی شود ولی دوزهای کم تا متوسط آن اثرات مثبتی بر روی عملکردهای شناختی دارد. دوزهای متوسط این ماده باعث بهبود هوشیاری ،آگاهی،یادگیری و بهبود حافظه می شود اما به طور کلی زمان واکنش ، بیداری ، تمرکز و هماهنگی حرکتی را بهبود می بخشد (Nehlig., 2010) . علائم منفی ناشی از مصرف کافئین به اندازه کافی شدید برای تأیید تشخیص روان پزشکی رایج نیستند و شامل اضطراب خفیف ، عصبی بودن ، بی خوابی ، افزایش تأخیر خواب و کاهش هماهنگی می شوند(
Tarnopolsky., 2010) .کافئین می تواند اثرات منفی بر اختلالات اضطرابی داشته باشد(Winston et al., 2005).
همچنین مصرف کافئین در بین زنان و مردان اثرات متفاوتی را نشان می دهد. یکی از تحقیقات صورت گرفته نشان میدهد که در شرایط استرس زا ، مردان مصرف کننده (مردانی که کافئین مصرف کرده اند) کورتیزول بیشتری نسبت به زنان کافئین دار آزاد می کنند. در طول ورزش ، کافئین سطح کورتیزول مردان و زنان را افزایش می دهد. بعد از غذا ، کافئین میزان کورتیزول زن را بیشتر از میزان آن در مرد می کند. محققان نتیجه گرفتند که کورتیزول در مردان به دلیل تأثیر کافئین بر سیستم عصبی مرکزی افزایش می یابد ، در حالی که در زنان این امر ناشی از تعامل کافئین با مکانیسم های متابولیک محیطی است (Lovallo et al., 2006).
همچنین در سایر جنبه های شناختی وفیزیولوژیکی در بین مردان و زنان بعد از مصرف کافئین تفاوت هایی مشاهده می شود. در یکی دیگر از پژوهش های صورت گرفته مشخص گردید
|