عنوان
|
واکاوی بازتاب عوارض شهرنشینی مدرن در شعر معاصر عربی(مطالعه موردی: شاعران مصر، شام و عراق )
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
کلیدواژهها
|
شعر معاصر عرب، نقد شعر، شهرنشینی مدرن، شاعران مصر، شام، عراق.
|
چکیده
|
از دیرباز دیار و مکان همراه با دیگر اغراض شعری، در شعر شاعران عرب رایج بوده است . درعصرجاهلی باوصف اطلال وبکاء دیار خـود را نشـان داده است و در ادوارمختلف ادامه یافته تا این که درادبیات معاصرعربی توجه خاص شاعران را به خود جلب نموده است ، تا آن جا که شهر و جلوه های آن در میان شاعران معاصر عرب ، علاوه بر معنای حقیقی گاهی اوقات معنای نمادین هم به خود گرفته است . به عنوان مثال شاعرانی چون بدرشاکرسیاب، عبدالوهاب بیاتی وعبدالمعطی حجازی دیوار شهر را به عنوان رمزی از رموز تقابل زندگی در شهر نسبت به روستا می دانند که آزادی ها را محدودکرده وانسانها را درتنگنایی محبوس می کند(ستاری، 1389: 23). رمانتیسم و طبیعت گرایی نیز از مهم ترین عواملی است که باعث گردید شاعران عرب دچار نوعی ناهمگرایی با زندگی شهری شوند و همواره خواهان برون رفت از این فضای آلوده و پرهیاهو گردند. اوضاع سیاسی و خفقانهای حاکم بر زندگی شهری با تعریف رمانتیسم کـه آن را« یک جنبش مطلقاً انقلابی با شعاع های فلسفی و سیاسی یا بیان آزاد حساسیتهای انسان و تأیید حقوق فردی می شـمارند» (سیدحسـینی، 1376: 161 و 162)، منافـاتی نـدارد، چراکه رویکرد آن به انقلاب و بیان آزادانة حقـوق فـردی، شـاعران را بـه طـرح قضایایی مثل شهرگریزی و... سوق می دهد. علاوه بر اینها، شاعران فرزندان زمان خویشاند چنانکه افرادی چون نازک الملائکه، بدر شاکرالسیاب و عبـدالوهاب البیـاتی هیچگاه در مرحلة رمانتیسم توقف نمی کنند و بـه نـوعی جنبـة اجتمـاعی رمانتیسم مورد توجه قرار می دهند (حمیدیان، 1383: 23). فقر و نابرابری اجتماعی حاکم بر زندگی شهری یکی دیگر از موضوعاتی است که، شاعران را نسبت به آن حساس می کند؛ مخصوصاً شاعرانی روستازاده ای که برای دستیابی به شرایط ایده آل زندگی به شهر پنـاه می آورند، با تجربة عمیقِ فقر و نابهنجاری در فضای شهری، سیمای ناخوشایند ایـن فضـا را در شعر خویش طرح می کنند.
|
پژوهشگران
|
عزیز زمانی (دانشجو)، حسن اسماعیل زاده باوانی (استاد راهنما)، عبدالاحد غیبی (استاد مشاور)
|