|
عنوان
|
آموزه های تربیتی مربوط به زنان در متون تعلیمی (قابوس نامه، کلیله و دمنه، مرزبان نامه، گلستان و ریاض الملوک فی ریاضات السلوک)
|
|
نوع پژوهش
|
پایان نامه
|
|
کلیدواژه‌ها
|
زن، ادبیات تعلیمی، کلیله و دمنه، ویژگی های زنانه
|
|
چکیده
|
"ادبیات تعلیمی اثری است که دانشی(چه عملی و چه نظری)را برای خواننده تشریح کند یا مسائل اخلاقی،مذهبی، و فلسفی را به شکل ادبی عرضه دارد، ادبی بودن اثر تعلیمی مقول بالتشکیک است، یعنی در آثاری، عناصر و مایه های ادبی کمتر بوده و در آثاری بیشتر است." (شمیسا، 247،1373).
ادبیات تعلیمی یکی از گونه های ادبی است که در همه جوامع بصورت یکسان به آن توجه نشده است؛ هدف از ادبیات تعلیمی، نوشته هایی هستند که سعادت و خوشبختی انسان را در گرو رعایت فضایل اخلاقی می داند. "بعد تعلیمی ادبیات، پیشینه ای دراز دارد و به زمان های دور برمی گردد، هر چند افلاطون شاعران را بیرون از مدینه فاضله خود جای می داد و معتقد بود که روش های تعلیمی شاعران ممکن است ناآگاهان را به قبول باورهایی بکشاند که مبنای عقلی ندارد، اما به باور ارسطو آثار ادبی خوب آموزنده اند و می توانند حقایق بنیادی جهان شمول را به مخاطبان انتقال دهند. هوراس نیز دو کارکرد آموزشی و لذت آفرینی برای شعر قائل بود "(لامارک، 399:1389).
از این رو"ادبیات فارسی نیز از گذشته های دور تا امروز پیوندی نا گسستنی با تعلیم و آموزش داشته است ودر قالب های گوناگون و انواع ادبی مختلف در نظم و نثر، موضوعات آموزشی متنوع و فراوانی را پس از آمیختن با لطایف هنری و دقایق ادبی عرضه کرده است و در آن از آموزش حکمت و اخلاق گرفته تا آداب و رسوم اجتماعی و مسائل سیاسی بازتاب یافته است"(رضی،99:1391).
نویسندگان آثار تعلیمی به مسائل تربیتی توجه خاصی را نشان داده اند.در اندیشه و افکار صاحبان آثار تعلیمی تفاوت ها و تشابهاتی به چشم می خورد؛ به همین خاطر است که "ادبیات تعلیمی، یکی از مهم ترین انواع ادبی است که در فرهنگ و ادبیات هر کشوری یافت می شود و سعی در پرورش قوای روحی و صفات نیک اخلاقی انسانها دارد.این نوع ادبی در بسیاری از آثار شاعران ایرانی وجود دارد، آثاری که به شیوه های گوناگون به تعلیم مردم و آموزه های اخلاقی ایشان اشاره دارد"( محسنی نیا،103،1390).
ادبیات تعلیمی متون زیادی را شامل می شود اما در نوشته حاضر سعی شده است تا با تمرکز بر چند اثر، مطلب بهتر تحلیل و واکاوی شود. لذا از میان آثار تعلیمی فارسی، پنچ اثر (قابوس نامه، مرزبان نامه، کلیله و دمنه، گلستان و ریاض الملوک فی ریاضات السلوک) انتخاب شده و بازتاب مولفه های تربیتی زنان در آن بررسی خواهد شد.
در میان انواع ادبی
|
|
پژوهشگران
|
زهرا امجدوره نقی (دانشجو)، حسین صدقی (استاد راهنما)، ویدا دستمالچی (استاد مشاور)
|