عنوان
|
هنر گزینش و کاربرد واژه در سخن سعدی
|
نوع پژوهش
|
مقاله چاپ شده
|
کلیدواژهها
|
سعدی؛ گزینش واژه؛ طناسب؛ تکرار؛ ترادف؛ استعاره؛ مجاز
|
چکیده
|
بررسی شیوة گزینش واژه در سخن سعدی نشان می دهد که واژه های کلیدی در جمله یا بیت با هم مرتبط
هستند و بر هم تأثیر می گذارند. معیار سعدی در انتخاب واژه، تناسب در معنای کلّی و عام در جایگاه همگرایی کلمات
است؛ حتی انگیزة او در استفاده از استعاره، تشبیه و ترکیبات دارای معنای کنایی نیز تا حدی رعایت همین تناسب و
هماهنگی بین واژه ها در محور همنشینی است. سعدی هنرمندانه از شگردهای زبانی خاص برای پرهیز از تکرار واژه در
یک معنا و مفهوم بهره می برد و افزون بر تناسب در گزینش واژه به این نکته نیز توجه دارد. در این نوشتار نخست
موضوع ترادف و چند شگرد زبانی بررسی می شود؛ از آن جمله است: استعاره، مجاز، تغییر صور صرفی واژه و معادل
عربی کلمه که سعدی برای پرهیز از تکرار از آنها بهره می برد. در ادامه با ذکر نمونه هایی تناسب و هماهنگی بین واژه ها
در سخن سعدی بررسی خواهد شد.
|
پژوهشگران
|
رحمان مشتاق مهر (نفر اول)، احمد گلی (نفر دوم)، فرهاد محمدی (نفر سوم)
|