مشخصات پژوهش

عنوان	ارزشیابی بار شناختی و روش های نمره دهی آزمون های مبتنی بر نقشه مفهومی
نوع پژوهش	مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها	بار شناختی، روش های نمره دهی، آزمون های مبتنی بر نقشه مفهومی
چکیده	هدف: استفاده از آزمون های مبتنی بر نقشه مفهمی به عنوان ابزارهای ارزشیابی، یکی از روش های نوین ارزشیابی است که می تواند جایگزین روش های سنتی ارزشیابی شود؛ لذا هدف پژوهش حاضر ارزشیابی بار شناختی و روش های نمره دهی این آزمون ها بود. روش شناسی: آزمودنی های پژوهش حاضر شامل دانش آموزان چهار کلاس درس زیست شناسی از چهار دبیرستان متفاوت بودند (مجموعا 109 نفر) بود که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل یک آزمون چهارگزینه ای (محقق ساخته) چهار آزمون مبتنی بر نقشه مفهومی (محقق ساخته) و مقیاس بار شناختی NASA-TLX (هارت و استیولند، 1988) بود. طرح پژوهشی مورداستفاده یک طرح ارزشیابی بود. روش های آماری شامل ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t مستقل و تحلیل واریانس یک راهه (آزمون ولچ و آزمون تعقیبی گیمز – هاول) بود. یافته ها: بر اساس نتایج، آزمون های ترسیم نقشه مفهومی نسبت به آزمون های تکمیل نقشه مفهومی به طور معناداری بار شناختی بیشتری بر روی آزمودنی ها تحمیل می کردند. همچنین سه روش نمره دهی رابطه ای، ساختاری و شباهت به نقشه متخصص دارای شاخص های روایی ملاکی، روایی تمییزی و پایایی قابل قبول و معناداری بودند. نتیجه گیری: در مجموع، روش های نمره دهی رابطه ای، ساختاری و شباهت به نقشه متخصص می توانند به خوبی برای نمره دهی آزمون-های مبتنی بر نقشه مفهومی مورد استفاده قرار گیرند. همچنین استفاده از آزمون های تکمیل نقشه مفهومی می تواند راهکار مناسبی جهت غلبه بر اضافه بار شناختی در جریان ارزشیابی های مبتنی بر نقشه مفهومی باشد. بنابراین نتایج پژوهش حاضر می تواند به طراحی آزمون ها مبتنی بر قواعد شناختی کمک کرده و پلی بین فرایند ارزشیابی آموزشی و علوم شناختی برقرار سازد.
پژوهشگران	صادق صیادی (نفر اول)، جواد مصرآبادی (نفر دوم)، ابوالفضل فرید (نفر سوم)، رامین حبیبی (نفر چهارم)